معرفی بهترین فیلمهای یاکوزا که شاید ندیده باشید
در ژاپن کلمه یاکوزا برای توصیف اعضای سندیکای جنایی و خود سندیکا به کار میرود. این گروهها bōryokudan یا گروههای خشن نام دارند. مثل کلمه مافیا. خاستگاه یاکوزا نامشخص است اما احتمالاً به باکوتو یا راهزنان و قماربازان بازمی گردد.
باکوتو در ابتدای سینمای ژاپن مووضع جذابی بود که به ژانر یاکوزا منجر شد. همه چیز با فیلم “فرشته مست” (Drunken Angel) ساخته “آکیرا کوروساوا” (Akira Kurosawa) آغاز شد. از آن زمان این ژانر به خاطر فیلمهایی با سبک خاص (کت شلوارها و خالکوبی تمام بدن)، کدهای جذاب (مثل بریدن انگشت کوچک دست چپ به نشانه تنبیه) و تعهد و وفداری شخصیتها، محبوب شده است.
در ژانر یاکوزا سری فیلمهای محبوبی مانند “زاتوایچی” (Zatoichi) و “نبردهای بدون شرف و انسانیت” (Battles Without Honor & Humanity) تولید شده است. به علاوه کارگردانهای بزرگی در این ژانر فعالیت داشتهاند. بسیاری از این کارگردانهای بزرگ فیلمهای یاکوزایی ساختهاند که البته نادیده گرفته شدهاند. در اینجا میخواهیم 10 فیلم یاکوزا که شاید تماشا نکرده باشید را به شما معرفی کنم. با پروشات همراه باشید.
10. جوانی هیولا – Youth of the Beast – 1963
“سیجون سوزوکی” در ژانر یاکوزا نام آشنایی است. گرچه با وجود نامهایی مانند “جیم جارموش” (Jim Jarmusch)، “کوئنتین تارانتینو” (Quentin Tarantino) و “ونگ کار-وای” (Wong Kar-wai)، در سایه قرار گرفته است. او بیشتر به خاطر سبک بصری خود در فیلمهای “ولگرد توکیو” (Tokyo Drifter) و “محکوم به قتل” (Branded to Kill) شهرت دارد، اما در این فیلم هم میتوان تأثیر سبک او را دید.
در این فیلم هم مانند فیلمهای دیگر سوزوکی ستاره ژاپن “جو شیشیدو” (Jō Shishido) حضور دارد. او یکی از ستارههای مشهور ژاپن در ژانر یاکوزا محسوب میشود. در این فیلم نقش یک کارآگاه را برعهده دارد که در سازمان جنایی مسئول مرگ همکارش جستجو میکند. سپس برای رسیدن به هدف خود رئیسهای مختلف یاکوزا را در مقابل هم قرار میدهد.
این فیلم میتواند نمونه اولیه تلاش سوزوکی برای یافتن سبک خودش باشد.
همچنین بخوانید: 10 کارگردانی که بحث برانگیزترین آثار تاریخ سینما را ساختند
9. برادر – Brother – 2000
“تاکشی کیتانو” (Takeshi Kitano) هم کارگردان مشهور دیگری در ژانر یاکوزا است که سبک خاص او میراث “آکیرا کوروساوا” است. این کارگردان به خاطر ساخت فیلمهایی شبیه جارموش به شهرت بین المللی دست یافت. بهترین آثار او عبارتند از “سوناتین” (Sonatine)، “پلیس خشن” (Violent Cop)، “آتشبازی” (Fireworks) و نسخه معروف بازسازی شده ” زاتوایچی “.
“برادر” نقطه ورود او به هالیوود است. فیلمی با همکاری آمریکا و ژاپن با حضور خود کیتانو در نقش اصلی یاکوزای ژاپنی، یاماموتو که به لس آنجلس تبعید شده است. سپس نزد برادر کوچکش که دارودسته کوچکی دارد میرود. بنابراین به یاکوزای یک گروه گانگستری کوچک بدل میشود.
کیتانو پس از مشاهده علاقه اروپا به فرهنگ یاکوزا تصمیم گرفت آثار بین المللی بسازد. بنابراین این فیلم را ساخت که البته با وجود همکاری آمریکا به شهرت آثار دیگرش دست نیافت. این به معنای کم ارزش بودن فیلم نیست و باید مانند فیلمهای دیگر کیتانو این اثر را هم تماشا کرد.
8. یاکوزا – The Yakuza – 1974
محصول مشترک دیگری از ژاپن و آمریکا توسط یک کارگردان آمریکایی. “سیدنی پولاک” (Sydney Pollack) به خاطر روایت شاعرانه خود در “یاکوزا” شهرت دارد. گفته میشود فیلمنامه “پل شریدر” (Paul Schrader) از این هم خشنتر بود اما پولاک از نتیجهاش راضی نبود و از “رابرت تاون” (Robert Towne) خواست آن را بازنویسی کند.
“رابرت میچام” (Robert Mitchum) نقش یک کارآگاه بازنشسته آمریکایی را ایفا میکرد که قبلاً در دوران پساجنگ ژاپن کار میکرد. پس از ربوده شدن دختر دوست قدیمیاش، برای نجات او به ژاپن بازمی گردد. در ژاپن با معشوقه قبلیاش، برادر یاکوزای او و خاطرات بدش مواجه میشود. داستانی پیچیده و گاها اغراق آمیز، با سبک خاص، عناصر شاعرانه، خشونت زیاد و یکی از بهترین پایانهای یاکوزایی.
7. گل بیرنگ – Pale Flower – 1964
موراکی (ریو ایکه به ” Ryō Ikebe”) یک گانگستر یاکوزا است که پس از تحمل مجازات قتل از زندان آزاد میشود. با رفتن به یک مرکز قدیمی قمار سائکو (ماریکو کاگا ” Mariko Kaga”) را میبیند و از این دختر ماجراجو خوشش میآید. رابطه آنها به تدریج پیچیدهتر میشود و سائکو با مشکلاتی مواجه میشود. با ورود یک شخصیت سوم اوضاع پچیده تر خواهد شد.
این فیلم از “ماساهیرو شینودا” (Masahiro Shinoda) موج سوم سینمای ژاپن است که با وجود داستان پیچیده سبک خاص خود را دارد. شخصیتهای اصلی از واقعیت جدا افتادهاند. هر بخش داستان به سکب خاص فیلم و نیت شینودا کمک میکند. سیاه و سفید بودن فیلم و موسیقی جاز آن را دیدنی میکند.
6. زندانی زن 701: عقرب – Female Prisoner #701: Scorpion – 1972
“میکو کاجی” (Meiko Kaji) نقش نامی ماتسوشیما ماتسو یا عقرب را بازی میکند که پس از همدستی با دوست پسر کارآگاهش زندانی شده. سپس باید او را به نفع یاکوزاها به قتل میرساند. این زندان زنانه 700 زندانی دارد و اون 701 امین است. نگهبانان زندان با شکنجه و آزار زنان را اذیت میکنند. حالا عقرب میخواهد از همه آنها انتقام میگیرد.
شاید در ظاهر فیلم یاکوزا نباشد اما پیشینه آن قطعاً یاکوزایی است و همین موضوع توانسته آن را به یک فیلم یاکوزایی خاص و متفاوت بدل کند. یک نمونه کلاسیک از فیلمهای پینکو (فیلمهای ژاپنی با محتوای اروتیک) که البته حرفهای زیادی برای گفتن دارد. کارگردان آن “شونیا ایتو” (Shunya Ito) تمام تلاش خود را به کار برد و با تکنیکهای تجربی یک اثر خاص خلق کرد. پس از این فیلم دیگری هم ساخته شد و به طور کلی چهار فیلم دارد، پس سه فیلم دیگر را هم تماشا کنید.
همچنین بخوانید: 40 فیلم برتر ژاپنی در تاریخ سینما (بخش دوم)
5. کلت گذرنامه من است – A Colt is My Passport – 1967
دومین فیلم با حضور “جو شیشیدو” که یکی از بهترین عناوین فیلمهای یاکوزا را دارد. شیشیدو در یکی از اولین نقش آفرینیهای خود یک کامیموراست، مزدوری از یک رهبر یاکوزا که میخواهد رئیس رقیب را بکشد. سپس کامیمورا و شریکش شیوزاکی همراه هم هستند و باید زنده بمانند.
کارگردان فیلم، “تاکاشی نومورا” (Takashi Nomura) از آثار دیگر موج نوی فرانسه، فیلمهای “سرجو لئونه” (Sergio Leone) و وسترنهای اسپاگتی الهام میگیرند. این فیلم بیشتر به خاطر موسیقی و فیلمبرداری اش که شبیه آثار وسترن است، شهرت دارد. این فیلم هم مانند فیلمهای دیگر لیست یک اثر یاکوزای دیدنی است.
4. عشق اول – First Love – 2019
“تاکاشی میکه” (Takashi Miike) کارگردان دیگری از این لیست است که گرچه اغلب فیلمهای او مانند “ایچی قاتل” (Ichi the Killer) شناخته شده است، این فیلم فراموش شده. میکه طی سالها با کارگردانی آثار مختلف کارنامه درخشانی دارد و این فیلم هم به خاطر طنز تلخش دیدنی است.
یک کلاسیک دیدنی درباره دو جوان بوکسور، لئو و یوری. لئو پس از مسابقه بوکس دکتری را دیده و متوجه میشود تومور مغزی دارد که باعث میشود دیدگاهش به جهان عوض شود. یوری برای پرداخت بدهی پدرش فاحشگی میکند. بدتر اینکه معتاد هم هست. یاکوزای ژاپنی و چینیها باعث میشوند آنها اولین دیدار برخورد خوبی نداشته باشند. ارتباط این دو بسیار دیدنی است و فیلم را تماشایی میکند.
3. نفرین زن کور – Blind Woman’s Curse – 1970
فیلم دیگری از “میکو کاجی” در نقش اصلی که در اینجا نقش آکمی، رهبر یاکوزا را ایفا میکند. دارودسته او در کمرشان خالکوبی اژدها دارند. آکمی و دارودسته اش با زن شمشیربازی با نیروهای جادویی مواجه میشوند، زیرا آکمی در یک دوئل او را کور کرده.
“ترو ایشی” (Teruo Ishii) با سبک خاص خود ایم فیلم یاکوزایی با عناصری از ژانرهای دیگر را میسازد. یک اثر کلاسیک درباره شمشیربازی میان دارودسته های مختلف. با ورود عناصر ترسناک و گانگسترهای یاکوزایی به داستان، یک اثر تماشایی خلق میشود. این فیلم داستانهای فرعی مختلف دارد و حضور “میکو کاجی” هم آن را دیدنیتر میکند.
2. مینبو: هنر ظریف اخاذی ژاپنی – Minbo: The Gentle Art of Japanese Extortion – 1992
یکی از یاکوزاهای این لیست که یاکوزاهای آن لات و لوت هستند نه شریف. با رفت و زیاد یاکوزاها به یک هتل، کارمندان از ماهیرو اینو، وکیل متخصص در این زمینه کمک میگیرند. کارمندان به کمک ماهیرو با یاکوزاها مبارزه میکنند.
“جوزو ایتامی” (Juzo Itami) میتواند یکی از دست کم گرفته شده ترین کارگردانهای ژاپن باشد. کارنامه او شامل آثار درخشانی است که در وبسایت هایی مانند IMDB و Letterboxd امتیاز ندارند. “تامپوپو” (Tampopo) در این زمینه استثناست، اما فیلمهایی مانند “آخرین رقص” (The Last Dance)، “زن سوپرمارکت” (Supermarket Woman) و “مینبو” شایسته تماشا شدن هستند.
متاسفانه کارنامه ایتامی زمانی به پایان رسید که جسدش در کف دفتر کارش پیدا شد، آن هم در حالی که یادداشت خودکشی روی میزش بود. با این حال گفته میشود مرگ او خودکشی نبود و یاکوزاها در آن دست داشتند. گفته میشود یاکوزاها که از شیوه حضور خود در فیلمهای او راضی نبودند به دیدارش رفته بودند و همین شایعات را تقویت کرد. شاید حقیقت هرگز فاش نشود اما عمر او زود به پایان رسید. او با کارنامه هنری بزرگی ما را تنها گذاشت.
همچنین بخوانید: 40 فیلم برتر ژاپنی در تاریخ سینما (بخش اول)
1. فرشته مست – Drunken Angel – 1948
در ابتدای لیست به این فیلم پرداختیم. در این فیلم آغازین از کارنامه کوروسوا استعداد و سبکش مشخص است. او در این فیلم با “توشیرو میفونه” (Toshiro Mifune) همکاری کرد و همکاریشان ادامه یافت. در دوران پساجنگ ژاپن، “تاکاشی سیمورا” نقش دکتر مست، سانادا را ایفا میکند که پس از تیراندازی با گانگستر یاکوزا ماتسوناگا (میفونه) روبرو میشود. در اینجا دکتر متوجه میشود گانگستر به سل مبتلاست و وقتی به درمان او کمک میکند رابطهای میان آن دو آغاز میشود.
کوروساوا با این فیلم ژانر پساجنگ یاکوزا را آغاز میکند، اما این فیلم با آثار دیگر متفاوت است. فیلم گرچه داستان یاکوزا دارد اما بر احساسات عمیق تمرکز میکند. هردو شخصیت با اعتیاد به الکل و سل دست و پنجه نرم میکنند و همین موضوع این فیلم یاکوزایی را دیدنیتر میکند.
امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!
دیدگاهها