حقایق جالب و خواندنی درباره سیاره نپتون که نمیدانستید
نپتون (Neptune) هشتمین و دورترین سیاره به خورشید در منظومه شمسی است. این سیاره چهارمین سیاره بزرگ براساس قطر، سومین سیاره غول پیکر و متراکم ترین سیاره منظومه شمسی است. جرم نپتون 17 برابر زمین بوده و از سیاره اورانوس کمی بزرگتر است. با پروشات همراه باشید تا با 30 حقیقت جالب و خواندنی درباره سیاره نپتون آشنا شویم.
1. از آنجاییکه سیاره نپتون با چشم غیرمسلح قابل رویت نیست بنابراین تمدنهای باستانی از وجود آن اطلاع نداشتند. این سیاره برای اولین بار در سال 1846 مشاهده شد و وضعیت آن هم توسط پیشبینی های ریاضی مشخص شد.
2. تغییرات ناگهانی در چرخش اورانوس باعث شد آلکسی بوار به این نتیجه برسد که نیروی گرانشی یک سیاره ناشناخته باعث تغییر در چرخش اورانوس شده است، که این سیاره نپتون بود.
3. مدت کوتاهی پس از کشف این سیاره، بزرگترین قمر آن، تریتون، کشف شد. با این حال، هیچ کدام از 13 قمر باقیمانده شناخته شده این سیاره تا قرن بیستم کشف نشده بودند و در آن زمان توسط تلسکوپ کشف شدند.
4. فاصله نپتون از زمین باعث میشود تا آن را در مقیاس کوچک دیده و نتوانیم با تلسکوپهای زمینی آن را مطالعه کنیم.
5. اتمسفر نپتون، همانند مشتری و زحل، عمدتاً از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده، در حالی که ذرات هیدروکربن و شاید نیتروژن هم در آن وجود داشته باشد. با این حال، مقادیر بالاتر یخهای آب، آمونیاک و متان هم در آن دیده میشود.
6. بافت داخلی نپتون همانند اورانوس است و عدمتا از یخ و سنگ تشکیل میشود. به همین دلیل اورانوس و نپتون را سیارههای یخی غول پیکر مینامند.
7. وجود متان در لایههای خارجی آن باعث میشود به رنگ آبی دیده شود.
8. برخلاف اتمسفر بی رنگ اورانوس، اتمسفر نپتون دارای لایههای هوایی فعال و قابل رویت است. برای مثال، طبق گزارش وویجر 2، نیمکره جنوبی سیاره دارای یک نقطه بزرگ تیره است که با نقطه بزرگ قرمز روی مشتری قابل مشاهده میباشد.
9. لایههای هوایی شدید این سیاره اغلب توسط بادهای شدید سیارات منظومه شمسی به وجود آمدهاند که سرعت برخی از بادها تا 2100 کیلومتر در ساعت است.
10. فاصله زیاد نپتون از خورشید باعث شده که اتمسفر بیرونی آن، که بالاترین دمای ابرهای آن 218- درجه سلسیوس است، سردترین نقطه منظومه شمسی باشد.
11. دما در مرکز این سیاره حدود 5100 درجه سلسیوس است.
12. نپتون دارای یک سیستم حلقه کمرنگ و قطعه قطعه است که هلال نامیده میشوند و در سال 1982 کشف شدند، وویجر 2 بعدها این هلال را تأیید کرد.
13. مدت کوتاهی پس از کشف نپتون آن را “سیاره پس از اورانوس” یا سیاره لو وریه نامیدند.
14. اولین نام پیشنهادی برای این سیاره از طرف گاله و نام جانوس بود. در انگلستان هم چالیس نام اوشنوس را پیشنهاد کرد.
15. اما لو وریه به سرعت نام نپتون را پیشنهاد داد و به دروغ گفت که این نام توسط انجمن فرانسه تأیید شده است. با تأیید این نام توسط استروو در 29 دسامبر 1846، این نام به نام رسمی نپتون تبدیل شد.
16. ساختار داخلی نپتون مشابه اورانوس است. اتمسفر آن 5 تا 10 درصد از جرم سیاره را تشکیل داده و حدود 10 الی 20 درصد به درون هسته کشیده میشود، در اینجا فشار آن حدود 100،000 برابر فشار اتمسفر زمین است.
17. گوشته نپتون با 10 تا 15 برابر جرم زمین برابر بوده و سرشار از آب، آمونیاک و متان است. همچنین ممکن است گوشته دارای یک لایه آب یونی باشد که مولکولهای آب در آن به قالبهای یون هیدروژن و اکسیژن تبدیل شوند و در زیر این آب اکسیژن به کریستال تبدیل میشود اما یونهای هیدروژن در میان شبکههای اکسیژن آزادانه در جریان هستند.
18. هسته نپتون از آهن، نیکل و سیلیکات و همچنین یک قالب درونی ساخته شده که باعث میشود جرم آن 1.2 برابر جرم زمین باشد.
19. فراوانی متان، اتان و استلین در استوای نپتون 10 تا 100 برابر بیشتر از قطبین است. این مسئله موجب بالا رفتن استوا و فرو نشستن قطبین شده است.
20. در سال 2007 مشخص شد که تروپوسفور بالایی قطب جنوب نپتون حدود 10 کلوین از قسمت های دیگر اتمسفر که دمای متوسط آن حدود 73 کلوین یا 200- درجه سلسیوس بوده، گرم تر است.
21. گفته می شود که نقاط تیره نپتون در مقایسه با ابرهای روشن تر، بیشتر در ارتفاعات پایین تروپوسفر دیده می شود، بنابراین در ابرهای بالایی به شکل حفره وجود دارد.
22. همانند اورانوس، منبع گرمای درونی نپتون هم مشخص نیست و البته اختلاف این دو بالا است. برای مثال، اورانوس تنها 1.1 برابر انرژی دریافتی از خورشید را ساتع میکند، در حالی که میزان انرژی ساتعی از نپتون 2.61 برابر انرژی دریافتی از نور خورشید است.
23. نپتون 14 قمر شناخته شده دارد که تریتون بزرگترین آن است و 99.5% جرم اجسام چرخنده به دور نپتون را شامل میشود.
24. نپتون دورترین سیاره در فاصله از خورشید است اما انرژی درونی آن آنقدر زیاد است که میتواند سریعترین بادهای سیارهای منظومه شمسی را ایجاد نماید.
25. برخلاف قمرهای سیارهای بزرگ دیگر در منظومه شمسی، تریتون چرخش قهقرایی داشته و نشان میدهد که این قمر در آنجا گیر کرده بلکه شکل نگرفته است. احتمالاً این قمر در گذشته یک سیاره کوتوله در کمربند کویپر بوده است.
26. تریتون آنقدر به نپتون نزدیک است که میتواند در یک چرخش همزمانی به این سیاره برخورد کند و به دلیل افزایش جزر به سمت سیاره نزدیک میشود. در حقیقت پس از 3.6 میلیارد سال و با نزدیک شدن به خط روش از هم میپاشد.
27. در سال 1989 تریتون قدیمیترین جسم اندازه گیری شده در منظومه شمسی و دمای آن 235- درجه سلسیوس بود.
28. نپتون دارای سیستم حلقه سیارهای است که البته از حلقه زحل کمرنگتر میباشد. این حلقهها از ذرات یخ احاطه شده توسط سیلیکات یا مواد کربنی تشکیل شدهاند، و به همین دلیل هاله قرمزرنگ دارند.
29. اولین آثار این حلقههای سیارهای در سال 1968 و توسط تیمی به رهبری ادوراد گوینان، کشف شدند.
30. مشاهدات زمینی در سال 2005 نشان داد که حلقههای نپتون، از آنچه در گذشته تصور میشد، ناپایدارتر بوده و براساس تصاویر وویجر 2، کمرنگ شدن آن آنقدر مشهود است که پس از تنها یک قرن قسمتهایی از آن از بین رفتهاند.
دیدگاهها