بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید که باید تماشا کنید

ژانر ترسناک فیلم‌های سینمایی در قرن گذشته فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است، اما تنها چیزی که پابرجا مانده است بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید است که چیزی بهتر از آن پیدا نمی‌کنید. این‌یک باور قدیمی، و بدون شک صحیح است. اگرچه این ژانر همیشه در حال پیشرفت است و بستری مناسب برای ژانر ترسناک به وجود می‌آورد. از طرفی فیلم‌های کلاسیک‌ سیاه‌وسفید که پایه و اساس شکل گیری یک اثر به یاد ماندنی هستند، راه را برای فیلم‌های امروزی هموار می‌کنند. از دوران طلایی فیلم‌های جهانی هیولاها در دهه 30 تا دوره دگرگون‌کننده تصاویر قربانیان سر بریده شده و زامبی‌ها در دهه 60، فیلم‌های ترسناک سیاه‌وسفید متولد شدند و بسیاری از این فیلم‌ها همچنان سرگرم‌کننده و تأثیرگذار هستند.

فیلمسازانی مثل “جیمز ویل” (James Whale)، “آلفرد هیچکاک”(Alfred Hitchcock)، و “جورج اندرو رومرو”(George A. Romero) از طریق گریم اولیه هیولاها، خون ساختگی و اغلب دیالوگ‌های جذاب، به شکل گیری ژانری کمک کردند که به‌سرعت در حال رشد است. بسیاری از فیلم‌های ترسناک اولیه درگذشته رهاشده‌اند و با گذر زمان به‌سادگی فراموش‌شده‌اند. اما این فیلم‌ها از معدود آثاری هستند که آزمون مخوف زمان را تحمل کرده‌اند و همچنان می‌درخشند. در این مقاله بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید را معرفی می‌کنیم. با پروشات همراه باشید.


10. مطب دکتر کالیگاری  – The Cabinet of Dr. Caligari – 1920

“مطب دکتر کالیگاری” (The Cabinet of Dr. Caligari) که به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین آثار سینمای اکسپرسیونیسم آلمان شناخته می‌شود، از اولین و واقعی‌ترین فیلم‌های ترسناک پس از جنگ جهانی اول به شمار می‌آید. داستان در مورد یک هیپنوتیزور دیوانه و دستیار خواب‌گردش است که از آن برای کشتن بی‌گناهان در شهر استفاده می‌کند. اجراها از ابتدا تا انتها عالی هستند و به‌صورت صامت، با حرکات نمایشی و احساساتی اغراق‌آمیز، پیام‌های زیادی را منتقل می‌کنند. “کنراد وایت” (Conrad Veidt) که در فیلم “مردی که می‌خندد” (The Man Who Laughs) به‌خوبی درخشید، کاراکتر سزار را به‌خوبی به تصویر می‌کشد. نقشی بسیار دشوار که به حرکات بسیار ظریف و هوش بالا نیاز داشت.

داستان به‌گونه‌ای پیش می‌رود که نتیجه چیزی فراتر از تأثیرگذاری است، و حتی می‌توان گفت که شاهد یکی از اولین و پیچیده‌ترین پایان‌بندی‌هایی که تابه‌حال اجراشده‌اند خواهیم بود. تصور اینکه مخاطبان در یک قرن پیش، با تماشای چنین اثر عجیب‌وغریبی به چه چیزی فکر می‌کردند، سخت است. اما ماجرا به یک داستان سورئال ختم نمی‌شود. طراحی صحنه این فیلم با الهام کامل از اکسپرسیونیسم، بی‌نظیر است. اشکال مورب و نورپردازی مبهم که تصاویری الهام‌بخش و فراموش‌نشدنی می‌سازد و تماشاچی را وادار به تلاش برای درک وقایع فیلم می‌کند. صحنه‌های مبهم و جسورانه برای تماشا، این فیلم را در دسته اولین فیلم‌هایی قرار می‌دهد که هر طرفدار ژانر ترسناکی باید ابتدا آن را ببیند. فیلمی که تا به‌جرئت تا سال‌ها بعد، از ترسناک بودن آن کاسته نمی‌شود.

همچنین یخوانید: بهترین فیلم‌های سال 2009 که اکنون کلاسیک شمرده می‌شوند


9. عجیب‌الخلقه‌ها  – Freaks – 1932

“تاد براونینگ” (Tod Browning) پس از درخشش فیلمش بانام “دراکولا” (Dracula)، یک سال بعد پروژه‌ای با ویژگی‌هایی بحث‌برانگیز و مشابه آثار مربوط به دوره کوتاهی در تاریخ هالیوود (بین سال‎های 1929 و 1934) را در مورد گروهی از بازیگران سیرک آغاز می‌کند. براونینگ با انتخاب بازیگران واقعی سیرک برای نقش‌آفرینی در فیلم، یک داستان عاشقانه و همچنین انتقامی هشداردهنده را از دریچه یک ملودرام عاشقانه و دلسوزانه روایت می‌کند. هر سکانس از این فیلم فوق‌العاده است، با مجموعه‌ای جذاب از آدم‌های عجیب‌وغریب دوست‌داشتنی که متأسفانه توسط اطرافیانشان پذیرفته نمی‌شوند. این نگاهی درخشان به دنیای فردی است که به دلیل تفاوت‌هایش از سایرین جدا می‌شود، و “براونینگ” این را با عدم به تصویر کشیدن نمایش و بازی شخصیت‌ها در سیرک انجام می‌دهد هویت جاذبه‌های نمایش را از بین برده و کاری می‌کند که ما نواقص وحشتناک جسمی این انسان‌ها را فراموش کنیم و به عمق روحشان برویم.

“عجیب‌الخلقه ها” که با چندین پلات و طرح فیلم‌نامه به‌طور هم‌زمان پیش می‌رود و بااین‌حال احساس کفایت نمی‌کند، در تمام طول مسیر با لحنی غم‌انگیز که در تضاد با جهش‌های شاد موجود درصحنه‌هاست تا مدت‌ها پس از ساعات اولیه فیلم، در یادتان می‌ماند. این فیلم که در برخی مناطق ممنوع شد و عمدتاً به دلیل ایجاد رعب و وحشت در میان مخاطبان موردانتقاد قرار گرفت، عملاً کار حرفه‌ای “تاد براونینگ” را زیر سؤال می‌برد که این قضیه با توجه به حسن نیت او بسیار ناراحت‌کننده است. موضوع ترسناک، ظاهر نامتعارف شخصیت‌ها نبود، بلکه زندگی روزمره آن‌ها بود و افرادی عادی که تفاوت‌هایشان را نمی‌پذیرفتند. صرف‌نظر از واکنش‌های گذشته، این فیلم از آن زمان به‌عنوان یک اثر کلاسیک بی‌نظیر در این ژانر و این محتوا شناخته می‌شود. بنابراین یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید است.


8. خانه‌ای روی تپه جن­زده – House on Haunted Hill – 1959

پنج غریبه با وسیله نقلیه محبوب “وینسنت پرایس”  (Vincent Price)که متعلق به دهه 50 به مهمانی میلیونرهای عجیب‌وغریب در خانه‌ای که ظاهراً خالی از سکنه است برای یک جایزه نقدی دعوت می‌شوند. باوجود تمام رعب وحشتی که این دعوت به همراه دارد در هر حال یک ماجراجویی هیجانی و همه‌جانبه است. “ویلیام کسل” (William Castle)  هدایت‌کننده نقشه‌ای توطئه آمیز برای که یک معمای قتل پیچیده و پر از دروغ و فریب است. از اسکلت‌های متحرک گرفته تا اجساد شناور، و خمره‌های اسید، نهایت سعی خود را کرده‌اند تا فیلمی هیجان‌انگیز برای همه سنین به وجود آورند. این فیلم بیشتر شبیه یک بازی رومیزی با موضوع هالووین است تا یک فیلم ترسناک جدی.

تک‌تک بازیگران با دقت و رعایت و نمایش جزییاتی که تفاوت هر شخصیت را برجسته می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها روی پرده متمایز از یکدیگر بدرخشند مشغول ایفای نقش هستند. “وینسنت پردیس” مانند همیشه به طرز جذابی شرور و دارای طرز فکری متفاوت است. آن هم در محیطی پر وهم و ترسناک که بستر را برای فیلمی در همین ژانر آماده می‌کند. یک فضای وهم‌آور مداوم، ریتم کند، و عناصر ترسناک مرموز، به همان اندازه که جذاب هستند، هیجان‌انگیز می‌شوند. مخاطب این فیلم تماشاچی مدرن امروز نیست، و هرگز هم قرار نبوده که باشد. “خانه‌ای روی تپه‌ی جن‌زده” (House on Haunted Hill) فیلم ترسناکی است که با جذاب‌ترین روش‌ها اصول اولیه ژانر خود را حفظ می‌کند و از گزینه‌های کلاسیک در ژانر خانه‌های تسخیرشده است.


7. موجودی از باتلاق سیاه – Creature from the Black Lagoon  – 1954

این فیلم که متعلق به دهه 50 می‌باشد یکی از اصلی‌ترین فیلم‌های جهانی ژانر هیولا و موجودات آبی ترسناک است که با گذشت زمان بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد. این فیلم با طرح پرسش‌های علمی در مقابل طبیعت، در مورد گروهی از دانشمندان است که سفری به آمازون دارند تا سرنخی گم‌شده از یک معما را کشف کنند. معمایی مربوط به یک هیولا که از خانه خود دفاع می‌کند. این سفر به نام اکتشاف علمی، خطرات و آسیب‌های محیطی فراوانی به همراه دارد. این فیلم ترکیبی تأمل‌برانگیز بین یک فیلم ترسناک هیجان‌انگیز و یک فیلم اجتماعی تفسیری است که تا حدودی مربوط به داستان دوران اتمی می‌باشد، و همچنین همدردی شدیدی با هیولای داستان دارد. نقش این موجود توسط “بن چپمن”(Ben Chapman)  و ریکو براونینگ (Ricou Browning)، به ترتیب در خشکی و آب، و با کمک یک گریم فراموش‌نشدنی، اجرا می‌شود.

موقعیت مکانی از آنجایی برای فیلم مهم است که زیستگاهی مناسب را برای پرسه زدن جانور آبی-خاکی، به همراه وهم و وحشتی از جنس ماقبل تاریخ و فضای آبی و باتلاقی فراهم می‌کند. فیلم‌برداری این اثر نیز برای فیلمی کم‌هزینه و با بودجه‌ای پایین از این نوع فوق‌العاده است. همه‌چیز عالی به نظر می‌رسد، اما عکس‌های سیاه‌وسفید زیرآب، به‌ویژه، تا به امروز جور دیگری خارق‌العاده هستند. هرلحظه‌ای که این موجود در حال شنا است، احساس عظمت و شکوهی به مخاطب القا می‌کند، به‌طوری‌که صحنه‌های شنای آن با دانشمند زن، تماشاگران را به این باور رسانده است که یک داستان عشق غیرمتعارف و مخفیانه بین هیولا و زن وجود دارد. فیلم ترسناک و سرگرم‌کننده “موجودی از باتلاق سیاه”(Creature from the Black Lagoon) چیزی فراتر از موارد مشابه در دسترس و در نوع خود واقعاً بی‌نظیر است. به همین دلیل یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید محسوب می‌شود.

همچنین یخوانید: 10 فیلم کمدی کلاسیک با درجه سنی PG که می‌توانید با خانواده تماشا کنید


6. چشمان بدون چهره –  Eyes Without a Face- 1960

در این فیلم تأثیرگذار که محصولی از سینمای موج نو فرانسه است، وحشتی خیره‌کننده با افسانه‌ای شاعرانه ادغام‌شده است. این فیلم درباره یک پزشک گناهکار است که صورت دخترش براثر تصادف دچار تغییر شکل شده است. دکتر تحت تأثیر درد بی‌امان خود و ازآنجایی‌که کسی حاضر به اهدای صورت خود برای ترمیم چهره دخترش است، به دنبال زنان ناآگاه جوان می‌گردد تا چهره آن‌ها را بردارد. این‌یک داستان جنون‌آمیز است که به‌تنهایی شوکی متحول کننده را القا می‌کند، و حتی بهتر از بیانیه‌های سمی در مورد استانداردهای زیبایی عمل می‌کند. فرایندی قدرتمند که بسیار جلوتر از زمان خودساخته شده است. اجراها در سراسر فیلم فوق‌العاده هوشمندانه هستند، و بازیگران به شخصیت‌های فیلم جان می‌بخشند.

جزییات هنری و تصاویر سیاه‌وسفید خارق‌العاده، ردی از آرامش را به این داستان ناراحت‌کننده اضافه می‌کند. نگاه کریستین، قهرمان زن جوان، که نقاب سفیدرنگی برای پوشاندن چهره‌ی ناخوشایند خود دارد، چنان آزاردهنده است که به‌نوعی یادآور نگاه مایکل مایرز، نماد ترس، در “هالووین”(Halloween) “جان کارپنتر”(John Carpenter) است. بااین‌حال، این فیلم بی‌تردید به خاطر تصویر زن جوانی که کاملاً مصمم عمل صورتش است، قابل‌توجه قرار گرفت. صحنه‌ای بسیار گرافیکی و مبتکر در ژانر وحشت. از خشونت که بگذریم، “چشمان بدون چهره” (Eyes Without a Face)  فیلمی تأثیرگذار درباره هویت، آزادی، غرور، و زیبایی درونی و بیرونی است که همه در یک فیلم کلاسیک ترسناک و جاودانه جمع شده‌اند.


5. مرد نامرئی – The Invisible Man – 1933

“جیمز ویل” در بین اکران دو فیلم افسانه‌ای خود به نام”فرانکنشتاین”(Frankenstein) ، با اقتباس از رمانی به نام “مرد نامرئی” متعلق به سال1897 و نوشته “هربرت جورج ولز”(H.G. Wells)، اثری ساخت که تا آن زمان نظیرش دیده نشده بود. پس‌ از اینکه یک آزمایش علمی پرخطر با خطا مواجه می‌شود، جک گریفین یا همان “کلود رینس” (Claude Rains) نامرئی می‌شود. او با از دست دادن سریع عقلش و با توانایی‌های تازه کشف‌شده‌اش شروع به ویران کردن شهر می‌کند. “کلود رینس” در نقش مرد نامرئی مطلقاً غیرقابل لمس است و در تمامی صحنه‌ها داستان را پیش می‌برد. او یک هیولای بی‌مغز نیست که در اطراف یک قلعه خوفناک در کمین باشد، او یک نابغه است که در یک شهر کوچک وحشت‌آفرینی می‌کند و لحظات سرگرم‌کننده زیادی را رقم می‌زند.

جلوه‌های ویژه این کار برای آن زمان بیش‌ازحد درخشان بودند و هنوز هم همچنان پابرجا و ماندگار هستند. جو شروع داستان یکی از بهترین صحنه‌های ترسناک در اوایل کار سینمای فیلم‌های ترسناک به‌حساب می‌آید. شروعی ترسناک برای یک فیلم با عناصر کمدی و ترسناک. “جیمز ویل” در سمت خود به‌عنوان یک کارگردان در ترکیب مضامین کمدی و وحشت کارش را به بهترین نحو انجام می‌دهد. “مرد نامرئی” (The Invisible Man) که محصول سال 1933 می‌باشد، یک ورود نسبتاً ناشناخته به مجموعه مشهور فیلم‌های کلاسیک هیولاها در عرصه جهانی است و پس از گذشت دهه‌ها هنوز هم پرطرفدار است.


4. نوسفراتو، سمفونی وحشت – Nosferatu – 1922

“نوسفراتو” (Nosferatu) به‌عنوان نخستین فیلم تاریخ سینما در ژانر ترسناک، و به‌نوعی پدرخوانده فیلم‌های خون‌آشامی، هنوز هم بدون شک بهترین است. این اثر آلمانی که اقتباسی غیرمجاز از رمان “دراکولا” (Dracula) نوشته “برام استوکر”(Bram Stoker)  است، مخاطبان را به مدت یک قرن ترسانده و تا سال‌های آینده نیز این کار را ادامه خواهد داد. در این فیلم پلاتی وجود دارد که به لطف جو عجیب‌وغریب به وجود آمده توسط “فریدریش ویلهلم مورنائو” (F.W. Murnau)  و بازی غیرواقعی “ماکس شرک” (Max Schreck) در نقش کنت اورلوک، تیر را به هدف زده است. نقش شرک به‌عنوان خون‌آشام بدنام به‌قدری واقعی به نظر می‌رسید که بسیاری از اعضای گروه به این باور رسیدند که این بازیگر درواقع یک خون‌آشام واقعی است.

کنت اورلوک با گریم عجیب‌وغریبی که خون را منجمد کرده و ظاهری چندش‌آور و درعین‌حال نودونه‌ساله برای آن به وجود می‌آورد، یکی از اعضای خانواده سلطنتی فیلم هیولا و جزء اصلی فیلم‌های ترسناک سیاه‌وسفید است. نورپردازی و تصویربرداری برخی از مهم‌ترین تصاویری را که این ژانر دارد ضبط می‌کند، حالت کابوس‌ مانند و تصاویر دراماتیک خون‌آشام‌ها را به تصویر می‌کشد و درعین‌حال نماهای خیره‌کننده متعددی را می‌سازد که تشکیل‌دهنده یک اثر ترسناک و بی‌صدا است. همچنین فیلم با ارائه اولین تصویر از یک خون‌آشام در حال مرگ در اثر نور خورشید، باگذشت زمان بیشتر و بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد. کمتر فیلمی ازاین‌دست فیلم‌های خون‌آشام تابه‌حال به این میزان ترس و ناراحتی ایجاد کرده‌اند. یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید که باید تماشا کنید.

همچنین یخوانید: 10 فیلم کلاسیک برتر هالیوود از ژانرهای مختلف


3. شب مردگان زنده – Night of the Living Dead – 1968

کلاسیک جاودانه “جورج اندرو روم رو” (George A. Romero)  که عموماً به‌عنوان اولین تصویر از زامبی‌های امروزی یاد می‌شود، ژانر فرعی به‌ظاهر بی‌پایانی را در بستر فیلم‌های ترسناک به وجود آورد که از سال 1968 شکوفا شد و همچنان موردتوجه است. فیلم به لطف استفاده از فیلم‌برداری خاص که  ظاهری خام و قدیمی به اثر می‌دهد، به همان اندازه قدرتمند است که بیش از پنجاه سال پیش بود. انبوهی از اجساد گوشت‌خوار احیا شده، و گروهی از بازماندگان برای دفع ارواح فرار می‌کنند. فیلم پس از گذشت سال‌ها، به خاطر حس ترس همگانی‌اش، که از چشم‌انداز ناامیدکننده از شخصیت‌های باورپذیر در تضاد با یکدیگر نشان داده‌شده، همچنان جذاب باقی‌مانده است.

بااین‌حال، این فیلم نه‌تنها به دلیل مشارکت در ژانر زامبی‌ها قابل‌توجه است بلکه مدعی است که اولین نقش یک بازیگر سیاه‌پوست در تاریخ فیلم‌های ترسناک که “دوآن جونز (Duane Jones) را نشان می‌دهد. درحالی‌که به گفته “روم رو”، تصمیم برای همراهی با یک بازیگر آمریکایی-آفریقایی ، صرفاً به دلیل بازی درخشان و توانایی او بوده است، انتخاب بازیگران منجر به ایجاد برخی تن‌شهای رنگی و نژادی قوی در گروه می‌شود، که شباهتی غیرقابل‌انکار با شکاف نژادی عمدی یا غیرعمدی مربوط به دهه 60 را نشان می‌دهد. اگرچه تفسیر اجتماعی از این موضوع ممکن است تصادفی باشد، اما این اثر بر فیلم ترسناک “برو بیرون” (Get Out) ساخته “جوردن پیل” (Jordan Peele) تأثیر گذاشت. ااین اثر برای همیشه به یادماندنی است.


2. فرانکنشتاین – Frankenstein – 1931

شاهکار ابدی “جیمز ویل” پس از “دراکولا” کاری از “تاد براونینگ” که یک تجربه بی‌نظیر از دوران طلایی فیلم‌های هیولایی استودیوی یونیورسال است. این فیلم که از رمان جاودان “مری شلی” (Mary Shelley) اقتباس شده است، متن را به طرز باورنکردنی از طریق اجراهای الکتریکی و کارگردانی هنری برجسته می‌کند. «فرانکنشتاین» که داستان دانشمندی تشنه قدرت و خدا گونه را نشان می‌دهد و مردی را از ضایعات و اعضای تکه‌تکه شده بدن می‌آفریند، تلاشی هشداردهنده برای خطرات ناشی از به دست گرفتن قدرت بیش‌ازحد و همچنین نگاهی لطیف به طرد اجتماعی است. هیولایی مهربان که صرفاً به خاطر متفاوت بودن بیرون انداخته می‌شود.

“کالین کلایو” (Colin Clive)  در نقش دکتر فرانکنشتاین ‌یک دیوانه است. او به‌عنوان یک شخصیت روشنفکر و مسلط روان‌پریش هم هست. اگرچه ستاره اصلی “بوریس کارلوف” (Boris Karloff)، در نقش هیولای فرانکنشتاین، خواهد بود. او با استفاده از گریم سنگین و دیالوگ‌های بسیار محدود، یکی از بهترین اجراهای تاریخ ترسناک را اجرا می‌کند و چهره‌ای جاودانه از سینمای کلاسیک را ارائه می‌دهد. تأثیر “جیمز ویل” بر فیلم نیز عمیقاً احساس می‌شود. کارگردانی درجه‌یک، بازیگری باروحیه، نقش برجسته کمدی، و صحنه‌های بصری ترسناک جذاب، با پیامی صمیمانه، این فیلم را به یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک کلاسیک سیاه‌وسفید تبدیل می‌کند.


1. روانی – Psycho – 1960

کمتر فیلمی به‌اندازه “روانی” (Psycho) “آلفرد هیچکاک”(Alfred Hitchcock) مترادف با ژانر ترسناک است. یک شاهکار تأثیرگذار و یک تغییر مطلق در بازی وحشت. فیلم با درهم شکستن ایده زیبای زندگی به سبک دهه 50-60، با داستانی ساده در مورد زنی در حال فرار و پناه بردن به هتلی دورافتاده، پیچیده می‌شود. اینجاست که تکان‌دهنده‌ترین صحنه‌های تاریخ سینما آشکار می‌شوند، آینده ترسناک‌تری را شکل می‌دهند و یک عنصر اسرارآمیز خوشایند را به داستان اضافه می‌کنند.

تغییر جاودانه “آنتونی پرکینز”  (Anthony Perkins)در نقش نورمن بیتس، در مقابل بانوی برجسته دهه 60 “جانت لی”(Janet Leigh)، یکی از بهترین درگیری‌های روی صفحه‌نمایش تمام دوران را رقم زد، اما بدون شک این فیلم‌ساز پشت دوربین است که به فیلم حس لطافت و ظرافت می‌دهد.حالتی تهاجمی، حتی درصحنه‌های عاری از خشونت آشکار، و تنش خفه‌کننده‌ فضا همه از حساسیت ذاتی “هیچکاک” به تعلیق گیرا نشاءت می‌گیرد. این فیلم کلاسیک ترسناک با  امتیاز بالا، دیالوگ‌های روان، تصاویر به یاد ماندنی و تبدیل شدنش به الگوی فیلم‌های ترسناک، در نوع خود بی‌نظیر است.

همچنین یخوانید: قهرمان‌های قانون شکن انیمه که همیشه قانون را زیر پا می‌گذارند


امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!

                               

دیدگاه‌ها

بستن فرم