هنر ندانستن: از گفتن “نمیدانم” نترسید
از گذشته انسان از گفتن “نمیدانم” میترسید. در گذشته انسان بر اساس توانایی و دانشش به کار گرفته میشد. کارمندان پیش از شروع کار آموزش میدیدند و کارآموزی میکردند و پس از موفقیت بهعنوان یک فرد متخصص و حرفهای در نظر گرفته میشدند. گفتن جمله نمیدانم نشانه عدم توانایی تلقی میشد.
اما امروزه اینگونه نیست. توانایی و تخصص افراد در درجه دوم قرار میگیرد و آنچه مهمتر است ظرفیت فرد برای پذیرش و آموختن چیزهای جدید است.
زیبایی ندانستن
ظهور اینترنت جهان اطلاعات را تغییر داده است. امروزه اطلاعات و علوم پیش روی شماست و با یک کلیک میتوانید به همهچیز دست پیدا کنید. امکان به اشتراکگذاری اطلاعات بر تمام زمینهها تأثیر مثبت گذاشته است. مسائلی که در گذشته بین افراد خاصی ردوبدل میشد امروز بهآسانی در دسترس همگان قرار میگیرد.
میزان و حجم سنگین اطلاعات موجود غیرقابل درک است. به همین دلیل نمیتوان در یک زمینه خاص متخصص بود یا بهتر است بگوییم که همه متخصص هستند و نیستند. به اشتراکگذاری اطلاعات بر محیطهای کاری هم تأثیر گذاشته است. امروزه گفتن “نمیدانم” در محیطهای کاری آنچنان عجیب و نابخشودنی نیست. امروزه افراد بر اساس تواناییشان در پردازش اطلاعات استخدام میشوند نه حفظ کردن آنها. بنابراین مغز ما از محل ذخیره اطلاعات به یک پردازشگر قوی تبدیل شده است. مهمترین توانایی شما توانایی جمعآوری، ارزیابی و ایجاد اطلاعات جدید است نه حفظ کردن اطلاعات گذشته.
از گفتن “نمیدانم” نترسید
هرچه زودتر متوجه شوید که همهچیز را نمیدانید، به نفع خود و اطرافیانتان است. در این صورت استرس و فشار کار را رفع کرده و به دنبال یادگیری خواهید بود. گفتن این جمله باعث میشود که از سو تفاهمهای موجود در فرایند یادگیری و به اشتراکگذاری اطلاعات، جلوگیری شود. در حقیقت برای رئیس شما مهم نیست که شما میتوانید درباره موضوعی خاص اطلاعاتی را تولید کنید یا نه، بلکه برای او این مهم است که شما بتوانید بهسرعت اطلاعات لازم را یافته و از آن بهدرستی استفاده کنید. بنابراین برای رشد، پیشرفت و تواضع از جملات “نمیدانم” و “بهزودی نتیجه را به شما اطلاع میدهم” استفاده کنید.
از کجا بفهمید که چه چیز را نمیدانید
حالا که فهمیدهاید دانستن همهچیز در محیط کار منطقی است باید بدانید که ندانستن هم قابلقبول است اما باید بتوانید شکاف موجود را پر کنید و ندانستههای خود را برطرف نمایید.
شکاف موجود را کشف کنید
اولین قدم (پس از پذیرش ناآگاهی خود) این است که بدانید چه اطلاعاتی از شما خواسته شده است. هیچچیز بدتر از آن نیست که ندانید چه چیزی از شما خواسته شده و مسیر اشتباهی را دنبال کنید. اطمینان حاصل کنید که چه اطلاعاتی را باید جمعآوری کنید، آنها را به دست آورده و سپس شیوه ارائه آنها را پیدا کنید. این قدم ساده اما مهم است.
به یافتههای خود فکر کنید
حالا بخشی است که اطلاعات لازم را جمعآوری میکنید. اطمینان حاصل کنید که منابعتان قابلاطمینان هستند. اطلاعات را خوانده و در دو بخش قرار دهید: چیزی را که میدانید و میفهمید و چیزی را که باید بفهمید یا واضحتر کنید. در رابطه با مفاهیمی که باید درباره آنها تحقیقات عمیق انجام دهید، یک لیست تهیه کنید. اولین قدم در تفکر انتقادی تعریف و ارزیابی اطلاعات است.
شکافهای موجود را پر کنید
انرژی خود را به تحقیق درباره مسائلی که نمیدانید یا نمیتوانید متوجه شوید، اختصاص دهید. همیشه تحقیقات دقیق و معتبر انجام دهید. از اطلاعات متخصصان استفاده کنید. میتوانید از منابع تحقیقات گذشته استفاده نموده و سپس خودتان آن را ادامه دهید.
در ابتدا چکیده را مطالعه کنید، سپس خواندن وبلاگها، مقالات، کتابها و فیلمهای مرتبط برایتان آسانتر خواهد شد. با این کار اطمینان حاصل میکنید که منابع ثانویه هم صحیح هستند. این کار نهتنها در فهم اطلاعات و خواندن مطالب دیگر به شما کمک میکند، بلکه باعث میشود با لغات و لوازمی (چارتها، نمودارها، نمودارهای تصویری، فیلمها، پادکستها و غیره) که میتوانند در بیان مفاهیم به شما کمک کنند نیز آشنا شوید.
راهکار پیشنهاد دهید
پسازاینکه اطلاعات را فهمیدید، راهکارهایی ارائه دهید. راهکار شما به خواسته اولیه بستگی دارد. اگر فقط برای اطلاعات بیشتر به این تحقیقات دست زدهاید باید از روش متفاوتی استفاده کنید. اگر برای تهیه راهحل یا راهکار به تحقیقات دست زدهاید باید از روش تحقیق ساختاری استفاده کنید. استفاده از روش تحقیق ساختاری باعث میشود که به یک نتیجهگیری منطقی و اثباتشده دست پیدا کنید. این کار باعث میشود که از بروز نتیجهگیریهای اشتباه که ممکن است در هر تحقیق حاصل شود، جلوگیری کنید.
بحث کنید
پسازاینکه از طریق یک روش سیستماتیک به راهحلهایی دست پیدا کردید، یافتههای خود را با رئیس یا همکار قابلاعتماد خود به اشتراک بگذارید. با صحبت و بحث کردن میتوانید به راهحلهایی دست پیدا کنید و یا در یافتن راهحلهای خلاقانه و مؤثر به یکدیگر کمک کنید. هرچقدر که در تحقیقات خود مصمم باشید بازهم باید نظرات دیگران را جویا شوید. زیرا همه تحقیقات از طرز فکر شما تأثیر گرفته، بنابراین مشورت با دیگران میتواند چشماندازتان را گستردهتر کند.
“نمیدانم” را با خوشبینی در نظر بگیرید
اگر از گفتن “نمیدانم” میترسید میتوانید از جملات جانشین استفاده کنید:
- “در حال حاضر راهحل قطعی ندارم. اجازه بده کمی اطلاعات جمعآوری کنم و سپس شما را در جریان قرار دهم.”
- “نمیخواهم تصمیم عجولانهای بگیرم که پشیمان شویم. لطفاً چند ساعت فرصت در اختیارم بگذار تا خوب فکر کنم.”
- “این شرایط خاص به راهکارهای متفاوتی نیاز دارد، کمی دربارهاش تحقیق میکنم و تا عصر شما را در جریان قرار میدهم.”
اینها فقط چند مثال هستند که بنابر نظر خود میتوانید آنها را تغییر دهید یا از جملات خود استفاده کنید. مهم این است که در این جملات این موارد را در نظر بگیرید:
- پاسخ ندهید.
- میخواهید بر روی راهحلهای ممکن تحقیق کنید.
- برای خود زمان مشخصی را انتخاب میکنید تا در آن بازه زمانی برای یافتن راهحل یا اطلاعات لازم تحقیق کنید.
این روش باعث میشود رئیس و همکارانتان متوجه شوند که شما به مشکل پیشآمده اهمیت دادهاید. همچنین باعث میشود که شما را یک فرد قابلاعتماد بدانند که درعینحال که آنها را آرام میکنید برای یافتن بهترین راهحل تلاش میکنید. درنهایت یک فرد توانا، متعهد و مفید تلقی میشوند، درصورتیکه اگر یک پاسخ عجولانه میدادید اینگونه نبود.
ندانستن نشانه ناتوانی شما نیست
زمانی که پاسخ را نمیدانید، “نمیدانیم” بهترین، منطقیترین و قابلقبولترین پاسخ است. مطمئناً ما دایره المعارف نیستیم که برای هر چیزی یک پاسخ آماده داشته باشیم. برای این کار از اینترنت کمک میگیریم. در حقیقت توانایی افراد به تحقیق، ارزیابی و ارائه اطلاعات صحیح بستگی دارد نه ارائه پاسخهای سریع و آماده.
دیدگاهها