رتبهبندی فیلمهای کارگردانیشده توسط “ترنس مالیک” (Terrence Malick)
دهه 70 میلادی یکی از مهمترین دههای سینمایی بود که کارگردانهای جوان و جویای نام فرمول سینمایی نسلهای قبل را ارتقا داده و با سبکهای جدید ترکیب کردند. در این میان “ترنس مالیک” نامی بود که در سایه بزرگانی چون لوکاس، کاپولا، اسکورسیزی و اسپیلبرگ قرار گرفت، با این حال توانست با دنبال کردن ایدئولوژی خود بهترین فیلمهای دهه را بسازد، از جمله فیلم “زمینهای لمیزرع” (Badlands) براساس زندگی یک قاتل سریالی در دهه 50 و دوست دخترش، که به یکی از بهترین آثار سینمایی تبدیل شد.
این مرد یک نابغه بود اما بعد ناپدید شد.
پس از حدود بیست سال وقفه که گفته میشود در پاریس آرایشگری میکرد یا مشاور خالق “پیش از طلوع” (Before Sunrise) و “پسرانگی” (Boyhood)، یعنی “ریچارد لینکلیتر” (Richard Linklater) بود، سرانجام با فیلمهای جنگی مانند “خط باریک سرخ” (The Thin Red Line) در سال 1998 بازگشت تا توجهات بیشتری را به خود جلب کند. سپس در سال 2010 به خاطر فیلم “درخت زندگی” (The Tree of Life) نخل طلای کن را دریافت کرد و تماشاگران را به دنیایی جادویی وارد نمود.
در این مقاله میخواهم 10 فیلم “ترنس مالیک” از فیلم “زمینهای لمیزرع” در سال 1973 تا “یک زندگی پنهان” (A Hidden Life) در سال 2019 را براساس کیفیت، استانداردهای هنری و فیلمسازی مالیک، طبقه بندی کنیم. با پروشات همراه باشید.
10. سفر زمان – Voyage of Time: Life’s Journey – 2016
این فیلم برخلاف فیلمهای دیگر این کارگردان برای تبدیل شدن به اثری شاعرانه و روایتی هنری تلاش نمیکند، بلکه تنها ماجراجویی است. اثری زیبا و حماسی که متاسفانه چندان خوش ساخت نیست و به همین دلیل در قعر این لیست قرار گرفت. مسلماً طرفداران مالیک هنوز آن را دوست دارند اما عامه مردم نه.
همچنین بخوانید: معرفی بهترین فیلمهای تاریخ سینما با مفهوم اگزیستانسیالیسم که نباید از دست بدهید
9. ترانه به ترانه – Song to Song – 2017
آثار اخیر مالیک زیاد نقد شدهاند، مخصوصاً آثار پیش از “یک زندگی پنهان”، چون او در سالهای 2010 روایت خاص خود را کنار گذاشت. این فیلم مالیک یکی از بدترین فیلمهای اوست که با وجود شات های هنری و زیبا بیشتر شبیه یک آگهی است تا یک فیلم و نمیتوان قصد کارگردان را درک کرد. فیلمی با تصاویر و فیلمبرداری درخشان و حضور ستارهها که متاسفانه نمیتوان مفهوم فیلم را برداشت کرد.
8. شوالیه جامها – Knight of Cups – 2015
فیلمی با اجراهای زیبا که به سرنوشت “بی وزن” دچار شد، با این حال از آنجاییکه زندگی نامهای است مفهوم آن را بهتر درک میکنیم. فیلمبرداری “امانوئل لوبزکی” (Emmanuel Lubezki) مانند فیلم آخر مالیک نماهای درخشان ارائه میدهد اما نمیتواند صمیمیت میان شخصیتها را نشان دهد. مضامینی مانند عشق، حسرت و یافتن جایگاه خود در دنیا میتواند این فیلم را قابل تحمل کند.
7. بهسوی شگفتی – To the Wonder – 2013
هیچگاه عشق اینچنین زیبا و دلچسب در سینما توصیف نشده بود. در این ماجراجویی تجربه “بن افلک” (Ben Affleck)، “اولگا کوریلنکو” (Olga Kurylenko)، “ریچل مک آدامز” (Rachel McAdams) و “خاویر باردم” (Javier Bardem) حضور داشته و اثری شبیه “درخت زندگی” خلق میکنند که از فیلمهای دیگر این کارگردان بزرگ عاطفیتر است. این سومین همکاری با لوبزکی، بازی با نور را نشان داده و برای نمایش شات ها از لنزهای مختلف استفاده کرده است. گرچه روایت فیلم به اندازه آثار دیگر مالیک گیرا نیست، اما بازهم این فیلم یکی از آثار مقبول و دیدنی مالیک محسوب میشود.
6. یک زندگی پنهان – A Hidden Life – 2019
موسیقی متن زیبا و احساسی “جیمز نیوتون هاوارد” (James Newton Howard) و اجراهای زیبای “والری پاکنر” (Valerie Pachner) و “آگوست دیل” (August Diehl)، بازگشتی برای این کارگردان به سبک خودش است. فیلمبرداری خاص “یورگ ویدمر” (Jörg Widmer) با طبیعت زیبا و دلچسب اتریش، داستان مردی را روایت میکند که نمیخواهد در جنگ نازیها شرکت کند و بنابراین مقاومت انسان در برابر خدا را به تصویر میکشد. گرچه فیلم در جایگاه ششم لیست قرار دارد اما اثری زیبا و خوش ساخت است.
همچنین بخوانید: معرفی هوشمندانهترین فیلمهای تاریخ سینما که ذهن بیننده را به بازی میگیرند
5. روزهای بهشت – Days of Heaven – 1978
این فیلم از لحاظ فیلمبرداری با آثار دیگر مالیک در تضاد است. یکی از اولین فیلمهای این کارگردان که متاسفانه به خاطر کمپانی مجبور شد بیست سال بیکار بماند. مبارزه با پارامونت به خاطر موی “ریچارد گییر” (Richard Gere) (که کمپانی هم به خاطر محبوب بودن بازیگر در آن دوره از او حمایت میکرد)، تغییر فیلمبردار و مشکلات بر سر فیلمنامه، باعث شد مالیک آنقدر به این صنعت بی اعتماد شود که فیلمهای بعدی خود را مستقل بسازد. این فیلم هم مشکلات خود را دارد اما امضای مالیک در تمام 94 دقیقه داستان حس میشود، روایتی زیبا و افسانهای از آمریکا که با موسیقی افسانهای “انیو موریکونه” (Ennio Morricone)، فیلمبرداری “نستور آلمندروس” (Néstor Almendros) و بعد “هسکل وکسلر” (Haskell Wexler) و حتی طبق گفتهها خود مالیک، که یکی از بهترین فیلمهای دهه هفتاد را ساخت و این کارگردان ثابت کرد فلسفه خاص خود را دارد.
4. بر جدید – The New World – 2005
هفت سال پس از “خط باریک سرخ” مالیک این فیلم را ساخت و انگار این مدت لازم بود تا صنعت فیلمسازی با اثر او آشنا شود. این فیلم با کنار گذاشتن بازیگران و صحنههای حماسی و جنگی فیلم قبل بازگشتی برای کارگردان به اصل خودش بود تا با فیلمبرداری و روایت شاعرانه داستانش را بازگو کند. او درست مانند “زمینهای لمیزرع” و “روزهای بهشت” یک افسانه آمریکایی دیگر را انتخاب کرد و این بار به داستان پدران آمریکا و افسانه جان اسمیت (کالین فارل “Colin Farrell”) و پوکاهانتس (کیوریانکا کیلچر “Q’orianka Kilcher”) پرداخت. این فیلم مهاجمان را به عنوان افرادی وحشی و خودخواه نشان داد که پوکاهانتس را به بریتانیا میبرند. این فیلم سه ساعته گرچه طولانی است اما مالیک تمام تلاش خود را کرده تا یک اثر دیدنی خلق کند.
3. خط باریک سرخ – The Thin Red Line – 1998
یکی از بهترین فیلمهای جنگی و آمریکایی درباره جنگ جهانی دوم، با حضور “جیمز کاویزل” (Jim Caviezel) و ستارگانی مانند “بیل پولمن” (Bill Pullman) و “میکی رورکه” (Mickey Rourke). این فیلم جنگ را به عنوان یک بازی برد و باخت نشان میدهد که مهرههای آن اصلاً به سیاست و جنایت ربطی ندارند و فقط بازیچه شدهاند. این فیلم که اولین اثر مالیک بیست سال بعد از “روزهای بهشت” است، سبک فیلمسازی او را نشان میدهد که تقابل شرافت و انسانیت را نشان میدهد. موسیقی متن “هانس زیمر” (Hans Zimmer) توانسته زیبایی و شکوه این فیلم را تکمیل کند.
2. زمینهای لمیزرع – Badlands – 1973
فیلمی با حضور “مارتین شین” (Martin Sheen) و “سیسی اسپیسک” (Sissy Spacek) پیش از اینکه در “اینک آخرالزمان” (Apocalypse Now – 1979) و “کری” (Carrie – 1976) همبازی شوند. مالیک با الهام از “بانی و کلاید” (Bonnie and Clyde – 1967) داستان این زوج فراری را نشان میدهند که در فلسفه مالیک رویای آمریکایی را به تصویر میکشند. در اینجا شین را در نقش مردی میبینیم که گرچه زباله جمع میکند اما همیشه به افق خیره شده و خود را جای “جیمز دین” میگذارد و امیدوار است تا روزی به جایی برسد. او خود را قاتلی سریالی میبیند که برای رسیدن به شهرت و موفقیت دست به قتل می زند. آنچه که این فیلم را متفاوت میکند تمرکز بر معصومیت و بی گناهی این شخصیتهاست که با نظرهای هالی درباره آب و هوا و مجلات نشان داده میشود. یک فیلم دیدنی و تماشایی که با گذشت زمان ارزشش بیشتر میشود و برخی از نماهای شاعرانه فیلم توسط خود مالیک ضبط شده که عوامل استراحت میکردند و خودش دست به کار میشد.
همچنین بخوانید: معرفی 10 فیلم تماشایی برای روزهایی که غمگین هستید
1. درخت زندگی – The Tree of Life – 2011
یکی از بهترین آثار سینما و برنده نخل طلایی با روایتی آوانگارد و تکنیکهای خاص مالیک که از بازیگران عصر مدرن آمریکا بهره برد. این فیلم با ترکیب تجربههای روزمره زندگی با فلسفه اگزیستانسیال و یکی از بهترین فیلمبرداری های قرن 21 (به لطف همکاری طولانی کارگردان با لوبزکی)، اثری درخشان و دیدنی است که شکوه فیلمساز را نشان داده و نگرشهای او به سینما، جهان و فلسفه را نشان میدهد. با گذشت زمان و شهرت بیشتر مالیک، این اثر زیبا و چندلایه از اهمیت بیشتر برخوردار میشود و با وجود فیلمهای بعدی این کارگردان، میتوانیم امیدوار باشیم این اثر هنوز از لحاط زیبایی و مفهوم برترین اثر او باشد.
امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!
دیدگاهها