رتبه‌بندی تمام فیلم‌های ترسناکی که نامزد جایزه اسکار شدند

احتمالاً ژانر ترسناک یکی از تاثیرگذارترین ژانرهای سینماست. از فیلم‌های اکسپرسیونیست آلمان در دهه 1920 گرفته تا شرکت‌های مدرن  A24 و بلوم هاوس، ژانر ترسناک نوع دید ما به هنر فیلم و در نتیجه نوع دید ما به دنیا را شکل داده است؛ هیولاهایی که به صورت نمادین ساخته شده‌اند و تمام ترس‌ها و وحشت‌های حاصل از آنها در ذهنمان حک شده‌اند. با این حال، پس از گذشت 100 سال از تلاش این ژانر برای تغییر مرزها، کسب تکنیک‌های فیلمبرداری جدید، رواج قوانین طراحی صحنه و پیشرفت‌های پیشبینی نشده در گریم، استفاده از تصاویر کامپیوتری و … – شاید به دلیل طبیعت آزمایشی آن- از این ژانر، تنها شش فیلم نامزد جایزه اسکار شده‌اند؛ آکادمی علوم و هنرهای سینما در تاریخچه 90 ساله این ژانر فیلم‌هایی نظیر “روانی” (Psycho)، “طالع نحس” (The Omen)، “هالووین” (Halloween)، “بیگانه” (Alien)، “درخشش” (The Shining) و فیلم‌های بسیار زیاد دیگری را مورد بررسی قرار داده است. در بین شش فیلمی که انتخاب شدند؛ دو فیلم در دهه 70، دو فیلم در دهه 90 و دو فیلم در دهه 2010 نامزد شدند که البته تمام آنها در نوع خود بهترین نمونه هستند. هر چند که نامزدی آنها به گرایش صنعت وابسته بود اما کیفیت نیز مدنظر بوده است و هر سه دهه ذکر شده برای سینمای آمریکا لحظات خاصی را رقم زدند.

در این مقاله به شش فیلم ترسناک نامزد جایزه اسکار نگاهی انداخته و هر کدام را از نظر کیفیت، اهمیت زمینه‌ای و دیرپایی بینندگان بررسی خواهیم کرد تا انتخاب کنیم کدام یک از آنها لایق نامزدی بهترین و بدترین بوده‌اند. با پروشات همراه باشید.

6. قوی سیاه – Black Swan – 2010

این اثر یک فیلم کلاسیک ترسناک می‌باشد، البته تمام فیلم‌های این لیست در ژانر کلاسیک و ترسناک جای می‌گیرند و در مقایسه با “مرثیه‌ای بر یک رؤیا” (Requiem for a Dream) شاید این اثر حتی بهترین کار ترسناک “دارن آرونوفسکی” (Darren Aronofsky) هم نباشد، به همین دلیل “قوی سیاه” به عنوان اولین فیلم این لیست در نظر گرفته شده است.

عناصر وحشت پیکری به طرزی ظریف با تار و پود روانشناختی این اثر ترسناک-مهیج ترکیب شده و یکی از بهترین‌های دهه 2010 سینما را به وجود آورده است و هوش “آرونوفسکی” در روایت داستان نمایش باله‌ای معروف به نام “قوی سیاه” برای فیلمی تمثیلی مانند این، چیزی کمتر از نبوغ نمی‌باشد. نقش آفرینی “ناتالی پورتمن” (Natalie Portman) در این فیلم استثنایی است، فیلمبرداری کار با هیچکدام از فیلم‌های این لیست قابل مقایسه نیست، موسیقی متن متأثر کننده است و این اثر لایق نامزدی جایزه اسکار بوده است، اما فیلم‌های به یادماندنی بسیار زیادی با موضوع وحشت وجود دارند که نامزد جایزه اسکار نشدند اما پنج فیلم دیگر موفق شدند نامزدی این جایزه را کسب کنند.

همچنین بخوانید: رتبه‌بندی پوسترهای فیلم‌های هالووین براساس میزان ترسناک بودن

5. برو بیرون – Get Out – 2017

با در نظر گرفتن تقریباً جدید بودن فیلم “برو بیرون” شاید منصفانه نباشد که “دیرپایی” را به عنوان یکی از عوامل قضاوت این فیلم‌ها در نظر بگیریم و همچنین نمی‌توان پیشبینی کرد این اثر در دهه‌های آینده چگونه زمینه سازی خواهد کرد، اما اولین کار “جوردن پیل” (Jordan Peele) اهمیت و البته کیفیت کارش را ثابت کرده و این اثر توانست جایگاه پنجم لیست ما را از آن خود کند.

در زمان نامزدی “برو بیرون” به عنوان بهترین فیلم، مسائل نژادی برای دهه‌ها در آمریکا شدت گرفته بود و تقریباً پس از 20 سال ساخته شدن فیلم‌های شبیه به هم و آرام (که البته در این میان “قوی سیاه” استثنا بوده است) با ساخته شدن فیلمی مهیج و تمثیلی درباره نژاد پرستی و ارتباطات نژادی در آمریکا در ژانر وحشت، که ستاره کمدی تلویزیون با استفاده از آن “هنجارها”ی اسکار را کنار زد، ژانر ترسناک به درستی و به خوبی به اوج بازگشت.

“برو بیرون” نه فقط یک فیلم ترسناک استثنایی بلکه لحظه‌ای به یادماندنی در سینمای مدرن بود و در حالی که این اثر به اندازه فیلم‌های بعدی‌ای که معرفی می‌کنیم پر تأثر نیست، اما نه فقط به طرفداران ژانر وحشت بلکه به تمام طرفداران سینما پیشنهاد می‌کنیم حتماً آن را تماشا کنید.

4. حس ششم – The Sixth Sense – 1999

این اثر اولین فیلمی است که حرفه “ام. نایت شیامالان” (M. Night Shyamalan) فیلمنامه نویس و کارگردان را شکل داد و چه خوب و چه بد یکی از پیچیده‌ترین فیلم‌های ترسناک را پدید آورد؛ فیلمی که از لحاظ فرهنگی بسیار تاثیرگذار بوده و یکی از شناخته‌شده‌ترین فیلم‌های ژانر وحشت محسوب می‌شود.

“من مرده‌ها رو می‌بینم” از آن دسته دیالوگ‌هایی است که حتی افراد غیر علاقمند به فیلم‌های ترسناک، یا به طور کلی سینما نیز با آن آشنایی دارند و پیچیدگی این که (هشدار لو رفتن داستان) “بروس ویلیس” (Bruce Willis) تمام مدت مرده بود به عنوان لحظه‌ای که عصر و فرم را تعریف می‌کند جایگاه خود را تصرف کرد. البته، طوری که این فیلم از زمان انتشارش در رسانه‌های مشهور مورد استهزا قرار گرفت، به گونه‌ای به تأثیر آن افزود و طوری که “شیامالان” با بازآفرینی شاهکارهای استادانه مانند این حرفه‌اش را تثبیت کرد، دلیلی برای تماشای آن است اما تا به الان فیلم‌های کمی وجود دارند که با این شاهکار خلاقانه و وحشتناک رقابت کنند، که حتی کمتر از آن در ثابت کردن فرهنگ زمانه خود موفق بودند.

همچنین بخوانید: 10 فیلم ترسناک که با بودجه کم ساخته شدند

3. آرواره‌ها – Jaws – 1975

فیلمی جالب توجه برای بینندگان، اثری پرتنش و ترسناک- برای مطلع شدن از میزان تأثیر فیلم نگاه حاوی تنفر بیننده به “کوسه‌ها” را به عنوان سند در نظر بگیرید- “آرواره‌ها” به راحتی می‌توانست جایگاه اول را از آن خود کند، اما چون این فیلم بیشتر از ترسناک بودن به عنوان فیلمی پرفروش در نظر گرفته می‌شود، اثری که مورد علاقه جهانیان قرار گرفت، فیلمی بسیار عالی اما غیرچالشی.

“استیون اسپیلبرگ” (Steven Spielberg) با “آرواره‌ها” این صنعت را شکل داده و تأثیر پایای آن بزرگتر از تمام فیلم‌های این لیست بوده است. این اثر اولین فیلم پرفروشی بود که کمپین تبلیغاتی همایشی آن باعث شد مردم اطراف بلوک صف ببندند تا آن را ببینند (که این موضوع توجهات بیشتری را جلب کرد) و محصول روی صفحه نمایش پدیده‌ای در فیلم‌های هیولایی را نشان می‌داد. این موضوع باعث شد “اسپیلبرگ” به یکی از بزرگترین و موفق‌ترین نام‌های هالیوود تبدیل شود و کارهایش تا به امروز لذت بخش باقی بماند.

وقتی فیلمی تا این اندازه مورد علاقه بینندگان قرار می‌گیرد، معمولاً در آن بین چیزی از قلم افتاده است اما در این مورد “آرواره‌ها” شاهکاری تمام عیار بوده که لیاقت جایزه اسکار بهترین فیلم را داشته است.

2. سکوت بره‌ها – The Silence of the Lambs – 1991

با توجه به علاقه روز افزون حال حاضر ما به بیماران روانی و قاتلان سریالی، بی شک فیلم “سکوت بره‌ها” اثر “جاناتان دمی” (Jonathan Demme) یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک واقعی است، که به جای نشان دادن قلمرو ماوراء طبیعه و مبالغه گرانه، بی‌رحمی‌های زندگی واقعی تبهکاران را به وضوح به تصویر می‌کشد.

“سکوت بره‌ها” تمام ویژگی‌های وحشت را داشته و فیلمبرداری دقیق و به یادماندنی‌اش مهم‌ترین عنصر در معرفی حضور تهدید کننده و وهم آور بازیگر جایزه اسکار “آنتونی هاپکینز” ( Anthony Hopkins) در نقش “دکتر هانیبال لکتر” می‌باشد و معرفی این شخصیت، یکی از بهترین معرفی‌های تاریخ به شمار می‌رود، و تفسیری که از چهارچوب قدرت جنسیتی محل کار و زندگی نشان می‌دهد موضوعی است که ماندگارتر از هر کدام از فیلم‌های این لیست می‌باشد.

این اثر نیز مانند “حس ششم”، شناخته شده و به یادماندنی بوده و در حالی که مانند “آرواره‌ها” سینما را تغییر نداد، اما در ترکیب سینمای شخصیت محور و مفهوم محور قدیمی و جدید عملکرد فوق العاده ای داشته و به یکی از مهم‌ترین و هوشمندانه‌ترین فیلم‌های ترسناک سینما تبدیل شد.

همچنین بخوانید: رتبه‌بندی بهترین خانه‌های تسخیرشده در فیلم‌های ترسناک

1. جنگیر – The Exorcist – 1973

“جنگیر” فیلم به یاد ماندنی و شناخته شده کارگردان “ویلیام فریدکین” (William Friedkin) است که در راتن تومیتوز، از تمام فیلم‌های دیگر لیست امتیاز کمتری دارد، اما این امر چیز بدی نیست. این فیلم در دهه 70 ساخته شده، زمانی که عموم مردم آمریکا در حال توبیخ و ملامت سینما بودند و “جنگیر” یکی از معدود فیلم‌های ترسناکی بود که در نمایش فقدان برائت، موضوعات بصری و بی پرده گویی چالش برانگیز بوده است. این اثر بیشتر از تمام فیلم‌های این لیست مردم را به چالش کشید و به همین دلیل در صدر قرار دارد.

این فیلم به اندازه “آرواره‌ها” تاثیرگذار بوده و بیش از دو نسل از دوستداران ژانر وحشت، کارگردانان و تهیه کنندگان به دنبال آن هستند تا حس دیدن این اثر را تکرار نمایند، فیلمی ترسناک که در نمایشش به قدری شورانگیز عمل کرده که می‌توان آن را یک شاهکار هنری و تجربه‌ای سرگرم کننده و چالش برانگیز خطاب کرد. “جنگیر” به همان اندازه که تاثیرگذار است، کلاسیک و به همان اندازه که یک اثر ترسناک است یک معیار فرهنگی می‌باشد.

در حالی که بیشتر فیلم‌های این لیست یک یا دو ویژگی نامزدی اسکار بهترین فیلم ترسناک را داشتند، “جنگیر” تمام این ویژگی‌ها را در بر داشت. “جنگیر” در همه زمینه‌ها از فیلمنامه تا اجرای بازیگران، فیلمبرداری تا کارگردانی، توزیع تا ترویج و تاثیرگذاری تا ماندگاری عالی عمل کرده و بهترین فیلم در ژانر وحشت است که نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم بوده و لایق جایگاه اول این لیست می‌باشد.

امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!