معرفی 10 فیلم عجیب و دیده نشده تاریخ سینما که کسی از آنها حرفی نمیزند
مردم دوست دارند درباره شباهت فیلمهای مدرن به هم حرف بزنند، اما در حقیقت فهرست بزرگی از فیلمهای متفاوت، نوآورانه و البته عجیب وجود دارد. با کمی تلاش میتوانید این فیلمها را پیدا کنید. امیدواریم این لیست در یافتن فیلمهای ابزورد سینما به شما کمک کند. با پروشات همراه باشید.
10. کمک، کمک، گلوبولینک ها! – Help, Help, The Globolinks! – 1968
شاید اگر همه اپراها درباره بیگانهها بودند زودتر از این موردتوجه قرار میگرفتند. یا حداقل وقتی “جلن کارلو منتونی” (Gian Carlo Menotti) این اپرا را مینوشت همین فکر را میکرد.
این فیلم اجرای اولین اپرای عجیب و غریب منتونی توسط اپرای هامبورگ است که در سال 1968 از تلویزیون آلمان غربی پخش شد. ایده اپرایی درباره حمله بیگانهها (یا گلوبولینک ها”) به خودی خود عجیب است، زیرا آنها به موسیقی حساسیت دارند. بیگانههای این اپرا رقصندههایی هستند که یا با کاستوم های عجیب به سقف وصل شدهاند یا موجوداتی مانند مهره شطرنج هستند.
اشعار عجیب غریب (یک اپرای آلمانی زبان که توسط یک ایتالیایی به انگلیسی درآمد و برخی از قسمتهای آن حین ترجمه از دست رفت)، و فضای ملودراماتیک این اپرا را دیدنی میکند. شاید برایتان عجیب باشد اما اگر بخواهید آن را تماشا کنید به نگرش تازهای درباره هنر دست پیدا میکنید. زیرا فضا، سبک و تولید آن درخشان است.
همچنین بخوانید: 10 انتخاب عجیب در تاریخ اسکار وقتی فیلمهای بهتری برای دریافت جایزه وجود داشتند
9. ملوانی که با دریا به ذلت افتاد – The Sailor Who Fell From Grace With the Sea – 1976
“یوکیو میشیما” نویسنده بهترین داستانهایی است که الهام بخش حزب راست و مخالفان رژیم ژاپن بوده است. یکی از بهترین رمانهای او “ملوانی که با دریا به ذلت افتاد” است که در سال 1963 نوشته شد. این نسخه اقتباسی ساخته “لوئیس جان کارلینو” (Lewis John Carlino) که به خاطر فیلمهای ماشینی خود شهرت دارد، داستان را از سواحل ژاپن به انگلستان میآورد. آنا مادری مجرد است که عاشق ملوانی به نام جیم، با بازی “کریس کریستوفرسون” (Kris Kristofferson) میشود. در این میان پسرش جاناتان به گروه گانگسترها میپیوندد و عقاید تازی را دنبال میکند.
فیلم یک درام تاریک خانوادگی به نظر میرسد اما با نماهای سواحل و اقیانوس، اثری رویاگونه است. فضای فیلم طوری است که انگار روایت مستقیمی ندارد بلکه آر حافظه روایت میشود. دقیقاً زمانی که به خوابهایتان فکر میکنید و سعی دارید تکه تکه آن را به یاد بیاورید.
8. آخرین و اولین انسانها – Last and First Men – 2017
یک اثر ترکیبی حماسی و مینیمال با سبکی هنری که به عنوان یک اثر مستقل و بلند چندان شناخته شده نیست. فیلمی اقتباسی از رمان “اولاف استپلدون” درباره اجداد ما که هزاران میلیون سال پیش برای فرار از انرژی خورشیدی به نپتون فرار کردند. شاید تصور کنید چنین داستانی به یک فیلم سنگین، با بودجه زیاد و جلوهه ای تخیلی نیاز داشته باشد، درحالی که فیلم ساده، با روایت گویا (توسط “تیلدا سوئینتن (Tilda Swinton)) و موسیقی متن “الازار گالتمن” (Elazar Glotman).
بسیاری از صحنههای هولناک فیلم از بناهای به جا مانده از جنگ جهانی دوم در سراسر بالکان ضبط شده است. این بناها با طراحی خشن داستان تکامل و ویرانی را روایت کرده و شبیه بناهای بیگانگان هستند. یک فیلم عجیب و غریب که بیشتر شبیه یک گالری هنری است تا یک فیلم. این اثر فراموش نشدنی را تماشا کنید.
7. تووالو – Tuvalu – 1999
سبکهای رترو شاید در سالهای اخیر محبوب شده باشند اما فیلمهایی مانند “تووالو” ثابت میکنند که این سبکها همیشه بودهاند. این فیلم ساده درباره جوانی به نام آنتون است که میخواهد مانع ویران شدن خانه پدرش شود و عاشق اوای زیبا هم هست. این فیلم دنباله روی سبک فیلمسازی اوایل قرن بیستم است. فضای تاریک و خاکستری، دیالوگ کم (بیشتر شامل عبارتهای تک کمله ای)، و فضای تند و تیز این فیلم را به یک اثر هنری یادآور زیبایی اکسپرسیونیستم آلمان و کمدی چاپلین و کیتون، تبدیل میکند.
این فیلم هنری سبک را به معنا ترجیح میدهد. صحنههای عجیب از انزوای افراد (شامل استخری خالی و مرد و زنی با لباس زیر که مشغول بازی هستند) میتواند بیننده را گیج کند تا جایگاه خود روی زمین را زیرسوال ببرد. با این حال این اثر برای اغلب سینمادوستان نشان دهنده توانایی سینما برای نمایش داستانهای مختلف به شکلهای مختلف است. سینما در قرن گذشته فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته و فیلمهایی مانند “تووالو” در اثبات موفقیت این هنر و چگونگی تأثیرپذیری فیلمسازان مدرن از گذشته، موفق عمل میکنند.
6. اتحادیه کالاماری – Calamari Union – 1985
این فیلم از آن دست فیلمهایی است که ثابت میکند اروپایی، سورئال و انتقادی بودن یک فیلم به معنای کمدی پیش پا افتاده نیست. فیلمی به کارگردانی “آکی کائوریسماکی” (Aki Kaurismäki)، مردی که در سطح جهانی ناشناخته بوده و در کشور خودش فنلاند یک فیلمساز ستاره است. فیلم درباره پانزده مرد به نامهای فرانک و یکی به نام پکا است که میخواهند در سراسر هلسینکی فرار کنند. مقصد آنها محلهای ساحلی به نام ایرا است که گویی آنجا را بهشت میدانند. در این میان تعدادی از آنها به خاطر پول به جرائم دست زده، عاشق میشوند یا به قتل میرسند.
این فیلم نقد اجتماعای پرزوری دارد. زیرا رفتن چند مرد به محلهای که آنجا را بهشت خود میدانند کاملاً گویا و قابل درک است. با این حال قدرت اصلی آن به خنده انداختن تماشاگر است، آن هم از طریق عناصر طنز و ابزورد.
دیالوگهای ابزورد فرانکها و نقل مکانشان به یک محله که داخل شهر خودشان است پارودی آثار حماسی محسوب میشود و این حقیقت که تمام شخصیتها وظیفه سادهای دارند فیلم را دیدنیتر میکند. فیلمی سرگرم کننده و گیج کننده که با متعادل کردن همین عناصر دیدنی میشود.
همچنین بخوانید: 10 بازیگری که بخاطر ایفای نقش، عجیبترین تغییرات را روی بدنشان اعمال کردند
5. چرا آقای آر به اموک میرود؟ – Why Does Herr R Run Amok? – 1970
یکی از بهترین نمونههای مینیمال در سینما درباره مردی که میخواهد کل اعضای خانوادهاش را به قتل برساند. فیلم دنباله روی سبک دوگما 95 بوده، شات ها با یک دوربین دستی ضبط شده و نور مصنوعی و صدا به آن اضافه نمیشود. دیالوگها بسیار طبیعی بوده و پشت هم جریان دارند و شاهد صحنههای زندگی روزمره آقای آر هستیم، زندگی روزمره و تکراری با نقطه اوج تراژیک.
موضوع اصلی فیلم هم همین یکنواختی زندگی است. فیلمهای دیگری هم هستند که مانند این اثر به این یکنواختی میپردازند. زیبایی فیلم در این است که فقط جنبههای جذاب این زندگی برایمان نمایش داده نمیشود بلکه تمام پستی و بلندیهای زندگی و مشکلات و تکرر آن را شاهد هستیم. این فیلم به جای فرار از واقعیت، آن را به نمایش میگذارد و یکی از بهترین فیلمهای تماشایی است.
4. نقشه 10 از فضای بیرونی – Plan 10 From Outer Space – 1995
تنها وجه تشابه این فیلم به فیلمی به همین نام از “اد وود” (Ed Wood) عنوان آن و مضامین علمی تخیلی است، همین و تمام. فیلمی به نویسندگی و کارگردانی “ترنت هریس” (Trent Harris)، نامی آشنا در دنیای فیلمهای عجیب و غریب و مستقل آمریکا، با مضمون مورمونیسم، که در سالتلیکسیتی ساخته شده و از فضای آنجا و خیابانهای آفتابی و خاصش استفاده میکند. داستان با اسطوره خاص مورمونیسم داستان بیگانههای باستانی را نشان میدهد. رابطه فیلم با مورمونیسم رابطهای پیچیده است که مذهب و عناصر فرهنگی را به تمسخر گرفته و آشنایی نوستالژیک با آن را نشان میدهد.
فیلم آغاز عجیبی داشته و رفته رفته عجیبتر هم میشود. بودجه فیلم محدود بود اما فیلمسازان با آگاهی از آن لباسها و گریمهایی برای شخصیتهای بیگانه ساختند که شبیه زنبور بود و گرچه فیلم را به نمایش شبیه کردند اما هرگز خنده دار از آب درنیامد. شاید این اولین و آخرین فیلم درباره تأثیر بیگانهها بر تاریخ مورمونیسم را نشان دهد اما فیلمنامه ابزورد آن هم این اثر را دیدنی میکند.
3. آگوست پیشین در هتل اوزون – Late August At The Hotel Ozone – 1967
یک اثر علمی تخیلی از دوره شوروی که اثری از یک ژانر فرعی است. نویسندههایی مانند “استانیسواو لم” (Stanislaw Lem) و برادران استروگاتسکی در کنار فیلمسازهایی مانند “آندری تارکوفسکی” (Andrei Tarkovsky) ژانر علمی تخیلی را از شوروی بیرون کشیده و آن را به یک اثر تخیلی و پیچیده تبدیل کردند.
این اثر دیدنی به کارگردانی “جان اشمیت” (Jan Schmidt) اهل چک، یک اثر مینیمال علمی تخیلی با استانداردهای شوروی است که به خوبی به موضوع فیلم میپردازد. داستان ساده فیلم درباره گروهی از زنان جوان است که پس از یک اتفاق آخرالزمانی به دنبال تمدن میگردند. فیلم مانند آثار تارکوفسکی شات های ساکت و کند و مناظر روستایی را به نمایش میگذارد.
داستان فیلم مینیمال بوده و کل فیلم یکدست و بدون حوادث مهم است، گرچه نمیتوان کاملاً آن را فیلمی خسته کننده خواند زیرا حس زندگی آوارهای در دنیای پسا-آخرالزمانی و حیاتی بی هدف و پوچ در دنیای خالی را در تماشاگر بیدار میکند.
“آگوست پیشین در هتل اوزون” مانند اثری طبیعی از اروپای شرقی پساجنگ است. گویا حس ناامیدی و بی ایمانی نسبت به آینده جامعه نتیجه دولت نازی و شوروی است. داستان، طرح واره و شخصیت پردازی فیلم چندان چنگی به دل نمیزند، بلکه همه چیز به فضای داستان تکیه دارد. فیلم به دنیای آخرالزمانی نگاهی خاص داشته و بدون شک پس از پایان هم از یادتان نمیرود.
2. خداحافظ قرن بیستم – Goodbye 20th Century – 1998
این فیلم مانند “هتل اوزون” یک اثر سورئال با موضوع پسا-آخرالزمانی است اما برخلاف آن دنیای تاریک را نشان میدهد که نتیجه جنگ و دیکتاتوری است. طی سالها ترس مردم تغییر میکند و حالاآنها نگران ترسهایی هستند که در آینده تجربه خواهند کرد.
داستان فیلم دو قسمتی است. قسمت اول در برهوت آخرالزمانی رخ میدهد، جایی که مردی به نام کوزمان متوجه نامیرایی خود شده و با مردی در لباس ویلن کتاب کمیک مبارزه میکند. داستان دوم به عید سال 1999 بازمی گردد، جایی که مردی در لباس بابانوئل در مراسم خاکسپاری شرکت میکند، زیرا خانواده فرد متوفی اینطور خواستهاند.
کل داستان عجیب و صحنههای عجیبی دربردارد (زنانی برای مردی با دستان عروسکی عزاداری میکنند، زوجی در وان پر از سیب رابطه جنسی دارند، یک مراسم خاکسپاری در اتاقی سفید انجام میشود). داستان بخشهای مختلف فیلم یکسان بوده و در لایههای مختلفی از طنز خود را پنهان میکند، اما درک بهتر فیلم نیازمند بارها تماشا، دقت کافی و بررسی شرایط سیاسی در مقدونیه سال 1998 است.
اگر میخواهید فیلمی عجیب تماشا کنید که در آن کارگردان با بودجه کم اثری عجیب و غریب را به تصویر میکشد، این فیلم را تماشا کنید، هرچند که شاید برای بیننده عام قابل درک نباشد.
همچنین بخوانید: معرفی 10 فیلم عجیب و غریب تاریخ سینما که باید ببینید
1. قصر مرموز در کارپات – The Mysterious Castle in the Carpathians – 1981
این فیلم برخلاف عنوانش اثری دیگر درباره قصر دراکولا نیست بلکه نسخه چک از رمان ژول ورن است، نسخهای که شاید باید اثری ماورایی باشد اما به جای آن این موضوع ترسناک را از طریق علم و منطق نشان میدهد.
این نسخه اقتباسی داستان را به صورت طنز نشان میدهد و طنز جاگرفته در فضای کلاسیک آن را به آثار “مل بروکس” (Mel Brooks) شبیه میکند. با این حال این فیلم از آثار بروکس سورئالتر و ابزوردتر است، نه تنها از خوانندهای اپرا استفاده میکند و دوربینهای به کار برده بی سیم هستند، بلکه تکیه اصلی آن بر داستان است. عجیب است که داستانی علمی تخیلی و منطقی را به گونهای به کار ببریم تا خنده تماشاگر را بلند کند.
این لیست تنها به گوشهای از لیست بلندبالای فیلمهای عجیب و سورئال و تجربی که روایت متفاوتی دارند، اشاره کرده است. متاسفانه برخی از آنها آنقدر فراموش شده و غیرقابل دسترس هستند که شاید برای تماشای آنها خوش شانس نباشیم. با این حال سینمادوستان واقعی در تلاش هستند تا با کنار زدن محدودیتها فیلمهای موردعلاقه خود را پیدا کرده و تماشا کنند، حتی اگر این فیلمها از نظر تماشاگر عام جالب نباشند.
امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!
دیدگاهها (1)
شهریور 22, 1399
مطلب جالبی بودمتشکرم. جدا از فیلمهایی که به عنوان فیلم کالت شناخته می شوند تجارب فیلمسازان دنیا، خارج ازگونه های رایج وشناحته شده می توانندجذاب باشند. به نظرم درعصرامروز فیلمسازان ازفیلمنامه نویس گرفته تاکارگردان و… کار سختی برای جلب نظر مخاطب مشکل پسند پیش رو دارند چون درتمام ژانرها آثارباکیفیتی درگذشته خصوصا دوران طلایی هالیوود تولید شده که رقابت فیلمساز با اثر قبلی را دشوار می سازد و سلیقه مخاطب امروز بسیاری ازتولیدات امروز سینما را به همین علت پس می زند. سینمای امروز بیش ازهرچیز محتاج فیلمنامه محکم ودر آثار مخاطب پسند جلوه های ویژه است که بعضا فیلمها را به انیمیشن شبیه تر نموده تا فیلم سینمایی.
پاسخ