معرفی سینمای موج نوی فرانسه: لیستی از فیلمهای منتخب به همراه کارگردان آنها
موج نو فرانسه (French New Wave) یا به فرانسوی “نوله ویگو” (Nouvelle Vague)، یکی از مهمترین جنبشهای مرتبط با فیلم در تاریخ بوده است. در این پست قرار است بهترین فیلمهای موج نوی فرانسه را بر اساس چهار ویژگی لیست کنیم: اجرای بازیگران، داستان، کارگردانی و سبک فیلم. اما قبل از آنکه به رده بندی فیلمها برسیم لازم است ابتدا معنای موج نوی فرانسه را درک کنیم.
در این لیست بهترین فیلمهای موج نو فرانسه را به همراه کار منتقدان مجله “کاجه دی سینما” و کارگردانان مجله “لفت بنک” معرفی خواهیم کرد. امیدواریم از آن لذت ببرید. با پروشات همراه باشید.
15. دسته جدا افتاده – Band of Outsiders (Bande a Part) – 1964
“دسته جدا افتاده” کاری از “ژان لوک گدار”، یکی از وحشت آورترین تصاویر این دوره را نشان داده است. داستان درباره سه دوست است که یک سرقت را برنامه ریزی میکنند. البته، اوضاع طبق برنامه پیش نرفته، و هر ج و مرج ایجاد میشود.
فیلمهای کمی هستند که مانند “دسته جدا افتاده” بتوانند با بینندگان مدرن ارتباط برقرار کنند. این طور نیست که بگوییم این فیلم از فیلمهای مدرن بهتر است، میگوییم که امنتر میباشد.
اجرای بازیگران: 85%
داستان: 80%
کارگردانی: 90%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 84%
نقاط قوت:
- بازیگران نقش اصلی
- سبک بصری
- داستان جالب آن
نقاط ضعف:
- برجسته نبودن آن
- اصیل نبودن آن
نتیجه:
“دسته جدا افتاده” فیلمی خنده دار است که به اندازه دیگر آثار گدار برجسته نیست.
همچنین بخوانید: برترین فیلمهای کلاسیک سیاه و سفید که هر فرد دوستدار سینما باید تماشا کند
14. پی رو خله – Pierrot the Madman (Pierrot Le Fou) – 1965
“ژان لوک گدار” در هنگام ساخت فیلم سورئالیستی “پی رو خله” با نقش آفرینی بازیگران موج نوی فرانسه “آنا کارنیا” و “ژان پل بلموندو”، کاملاً بی پروا عمل میکند.
این فیلم جزو بهترین کرهای گدار نیست، اما یقیناً با فیلمبرداری خوبی که دارد، تماشای آن تجربهای فوق العاده خواهد بود.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 80%
کارگردانی: 90%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 85%
نقاط قوت:
- جلوههای بصری
- نقش آفرینی “کارنیا” و “بلموندو”
- سورئالیستی بودن آن
نقاط ضعف:
- بیش از اندازه به گذشته پرداختن آن
- ناسازگاری داستانی
نتیجه:
“پی رو خله” نگاهی بی شرمانه به سکس و عشق دارد، که از موج نوی فرانسه سرچشمه میگیرد.
13. به پیانیست شلیک کن – Shoot the Piano Player (Tirez sur le Pianiste) – 1960
“به پیانیست شکلیک کن” بیشتر به دلیل تصویربرداری آن به روش سینما اسکوپ قابل ذکر میباشد، اما همچنین داستانی عالی و متهور دارد.
“فرانسوا تروفو” که مأموریت سختی داشته، و باید ادامه فیلم قبلی خود “چهارصد ضربه” (The 400 Blows) را دنبال میکرد، اما با فیلم “به پیانیست شکلیک کن” در انجام این کار تقریباً موفق شد.
اجرای بازیگران: 85%
داستان: 85%
کارگردانی: 90%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 85%
نقاط قوت:
- فیلمبرداری
- داستانی قوی
- نقش بزرگ آن در موج نوی فرانسه
نقاط ضعف:
- کمبود وضوح و روشنی
- به یادماندنی نبودن آن
نتیجه:
“به پیانیست شکلیک کن” یکی از فیلمهای بسیار موج نوی فرانسه است که در فیلمهای محبوب ژانر گانگستری آمریکایی در هالیوود تأثیر گذاشت.
12. پسرعموها – The Cousins (Les Cousins) – 1959
“پسرعموها” یک فیلم روانشناختی و مهیج است که فرد متفاوت را بروری یکدیگر قرار میدهد. “چارلز” مردی آرام و اهل کار است در حالی که “پاول” یک بازیگر برون گراست که استعداد ذاتی دارد.
تنها وجه اشتراک این دو کاراکتر این است که آنها پسرعموی یکدیگر هستند. اما وقتی چارلز عاشق زنی میشود که گذشته خوبی ندارد، سعی میکند رابطه دوری که با پسرعموی خود دارد را قطع کند.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 85%
کارگردانی: 90%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 86%
نقاط قوت:
- استفاده از اصل “تفنگ چکوو” (که میگوید هر گونه عنصر نامربوط باید از صحنه خارج شده و هیچ چیز اضافی که باعث فرضیه میشود، در صحنه باقی نماند)
- سبک بصری
- تنش موجود در آن
نقاط ضعف:
- فیلمنامه بی قاعده
- تحت الشعاع دادن موضوعات زیاد
نتیجه:
“پسرعموها” بهترین فیلم موج نوی کارگردان مشهور “کلود شابرول” میباشد.
همچنین بخوانید: 10 فیلم کلاسیک برتر هالیوود از ژانرهای مختلف
11. لولا – Lola – 1961
“لولا” اولین اثر کارگردانی شده توسط “ژاک دمی” است که درباره جوانه زدن عشق در ساحل فرانسه میباشد. در این فیلم “آنوک لومه” نقش یک رقاص کاباره را بر عهده دارد. زنی که بی صبرانه منتظر است مردی که هفده سال پیش او رها کرد، دوباره بازگردد.
فیلمهای جدید دمی به نامهای “چترهای شربورگ” (The Umbrellas of Cherbourg) و “دختران جوان روچفورد” (The Young Girls of Rochefort) باعث شدند “لولا” از یاد برود که این موضوع واقعاً شرم آور است، چرا که “لولا” یکی از ضروریترین فیلمهای موج نوی فرانسه میباشد.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 85%
کارگردانی: 90%
سبک: 85%
امتیاز کلی: 88%
نقاط قوت:
- “آنوک آمه”
- کارگردانی قدرتمند
- پایان غم انگیز آن
نقاط ضعف:
- به یادماندنی نبودن آن
- گاها سرعت پایین آن
نتیجه:
برای طرفداران دمی که به فیلمهای موزیکال علاقه دارند “لولا” به شدت پیشنهاد میشود.
10. بدرود، فیلیپین – Farewell, Philippine (Adieu Philippine) – 1962
“درود، فیلیپین” احساس خودسری جوانی را به خوبی نشان میدهد، چیزی که موج نوی فرانسه مترادف با آن میباشد.
داستان درباره تأثیر مناقشه الجزایر بر زندگی بومی فرانسه میباشد، که این موضوع در بسیاری از فیلمهای موج نوی فرانسه نشان داده شده بود.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 90%
کارگردانی: 90%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 88%
نقاط قوت:
- داستان
- مطبقت با موج نوی فرانسه
- صحنه گسترده آن
نقاط ضعف:
- فراموش شدن آن در طول زمان
نتیجه:
“بدرود، فیلیپین” شاهکاری درباره پیچ و خمهای جوانی است که “ژاک روزیه” کارگردانی آن را بر عهده داشته، و یکی از بهترین فیلمهای موج نوی فرانسه میباشد.
9. ژول و جیم – Jules and Jim (Jules et Jim) – 1962
داستان عاشقانه “فرانسیس تورفو” به نام “ژول و جیم” درباره مثلث عشقی بین دو مرد جوان (ژول و جیم) و شیفتگی آنها به زنی جوان به نام “کاترین” میباشد.
“ژول و جیم” فیلمی است درباره همه چیز و هیچ چیز؛ منظورم از این حرف، آن است که در خلال دعوای بین شخصیتها به موضوعات زیادی پرداخته میشود، سکس و رابطه عاشقانه چیزی است که با سادگی مرکزی داستان هم پوشانی دارد. در انتها، “ژول و جیم” پنجرهای رو به دیدگاه “تروفو” نسبت به گذشته میباشد.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 95%
کارگردانی: 85%
سبک: 80%
امتیاز کلی: 88%
نقاط قوت:
- پایان آن
- نقش آفرینی بازیگران
- تضادهای ظریف آن
نقاط ضعف:
- ویرایش کنترل نشده
نتیجه:
به طرفداران این کارگردان توصیه میشود حتماً “ژول و جین” را تماشا کنند.
همچنین بخوانید: نگاهی به ۳۰ شاهکار تاریخ سینمای ایتالیا (بهترین فیلم های سینمای ایتالیا)
8. سال گذشته در مارین باد – Last Year at Marienbad (L’Année dernière à Marienbad) – 1961
داستان سورئالیستی “آلن رنه” در “سال گذشته در مارین باد” فیلمی است که بیشتر از تمام همتایان هم دوره خود، از نظر بصری شما را محو خود میکند. داستان “سال گذشته در مارین باد” درباره سه نفر است، دو مرد و یک زن که با یکدیگر در حال جنگ هستند تا در یک جشن بسیار مجلل، خود را به دیگری معرفی کنند.
اما در این فیلم هیچ چیز همانطور که نشان میدهد نیست؛ در یک چشم به زدن زمان و فضا در هم میپیچد، ماهیت آن به فراموشی سپرده میشود، و رابطهها در هر ثانیه تغییر میکنند.
اجرای بازیگران: 85%
داستان: 90%
کارگردانی: 95%
سبک: 85%
امتیاز کلی: 89%
نقاط قوت:
- زرق و برقهای بصری
- داستان روایی آن
- جلوه بصری سورئالیستی
نقاط ضعف:
- نقش آفرینیهای ناسازگار
نتیجه:
“مارک پلیزوتی” نویسنده و منتقد در مقاله عنوان “سال گذشته در مارین باد: کدام سال و کجا؟” را انتخاب کرد، و این نشانگر آن است که فیلم “سال گذشته در مارین باد” قطعه سینمایی فوق العاده ای بود که موجب شد کارگردانان “درخشش” (The Shining) و “یادگاری” (Memento) از آن الهام بگیرند.
7. هیروشیما عشق من – Hiroshima My Love (Hiroshima mon amour) – 1959
علاوه بر این دلیل که “هیروشیما عشق من” به دلایل مختلفی آغازگر موج نوی فرانسه میباشد، علاوه بر آنکه توسط “آلن رنه”، عضوی از روزنامه لفت بنک کارگردانی شده، فیلمی رادیکالی و استوارتر میباشد.
“هیروشیما عشق من” در عرصه داستان سرایی بصری و ویرایش فیلم قدم بزرگی برداشت. همچنین باعث شد سینمای فرانسه هم از نظر تکنیکی و هم از نظر روایتی به مسیر جدید قدم بگذارد.
این فیلم، با چنسیت زدگی زیاد، خلاقیت بی پرده و تکنیکهای فیلمسازی که در آن زمان جدید بودند، راکد بودن ظرافت در سینمای فرانسه را تغییر داد.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 85%
کارگردانی: 90%
سبک: 90%
امتیاز کلی: 89%
نقاط قوت:
- ریشه فیلم
- نقش آفرینی قدرتمند بازیگران
- کارگردانی خلاقانه
نقاط ضعف:
- در برخی موارد گیج کننده بودن آن
نتیجه:
رنه برای نقش خود در موج نوی فرانسه و تعریف ویژگیهای ان با “هیروشیما عشق من” مورد تحسین قرار گرفت.
6. پاریس از آن ماست – Paris Belongs to Us (Paris nous appartient) – 1961
“پاریس از آن ماست” کابوسی زیبا از دنیایی است که بر دو راهی اخلاقیات و موجودیت قرار دارد. داستان درباره زن جوانی به نام “آنا” است که گرفتار موقعیتهای مسخرهای میشود، که همگی با مرگ ارتباط دارند.
حالا حتی با گذشت تقریباً شصت سال از انتشار این فیلم، هنوز هم میتوان مفهوم پشت “پاریس از آن ماست” را تفسیر کرد. برخی اعتقاد دارند این فیلم تمثیلی از تنشهای جنگ سرد میباشد، برخی دیگر آن را آزمایشی مبنی بر فلسفه کانت میدانند.
اجرای بازیگران: 90%
داستان: 95%
کارگردانی: 90%
سبک: 90%
امتیاز کلی: 91%
نقاط قوت:
- فلسفهای بودن آن
- بی پروا بودن داستان
- پیچیدگیهای بصری آن
نقاط ضعف:
- متراکم بودن فضای آن
نتیجه:
“پاریس از آن ماست” قطعهای ضروری برای موج نوی فرانسه است که کارگردان “ژاک ریوت” از روزنامه “کاجه ده سینما” آن را ساخته است.
همچنین بخوانید: نگاهی به ۱۰ شاهکار برتر سینمای روسیه (بهترین فیلم های سینمای روسیه)
5. کلئو از ۵ تا ۷ – Cleo from 5 to 7 (Cleo de 5 a 7) – 1962
“انیس واردا” یکی از مهمترین کارگردانان موج نوی فرانسه بوده، و “کلئو از ۵ تا ۷” یکی از کارهای نمادین اوست. داستان درباره خوانندهای زیبا و موفق به نام “کلئو” است. اما برخلاف آنکه کلئو دنیا را در دستان خود دارد، بسیار ناراحت و آشفته است، و احساس میکند قرار است نتیجه آزمایش سرطان او مثبت از آب در بیاید.
“کلئو از ۵ تا ۷” از بسیاری از تکنیکهای موج نوی فرانسه مانند برش پرشی (جامپ کات)، فرمتهای مونتاژ و برداشتهای طولانی استفاده میکند.
اجرای بازیگران: 95%
داستان: 90%
کارگردانی: 90%
سبک: 90%
امتیاز کلی: 91%
نقاط قوت:
- “کورین مرشان”
- کارگردانی واردا
- پیام فمنیستی آن
نقاط ضعف:
- فیلمنامه پراکنده
نتیجه:
“کلئو از ۵ تا ۷” فیلمی متأثر کننده و کاملاً خوش بینانه درباره زندگی عشق و قدرت میباشد.
4. گذران زندگی – My Life to Live (Vivre sa vie) – 1962
“گذران زندگی” به قدری ناراحت کننده است که هیچ فیلمی با آن قابل مقایسه نیست. کارگردان “ژان لوک گدار” زنی جوان را به تصویر میکشد که به یک روسپی تبدیل میشود، این داستان هر چه به پیش میرود غم افزاتر میشود، اما این موضوع چیزی از فوق العاده بودن آن کم نمیکند.
بگذارید واضح بگوییم، “گذران زندگی” یکی از بهترین کارهای این کارگردان بوده و قدمی بزرگ و برجسته در موج نوی فرانسه محسوب میشود.
اجرای بازیگران: 100%
داستان: 95%
کارگردانی: 85%
سبک: 95%
امتیاز کلی: 94%
نقاط قوت:
- “آنا کارنیا”
- سبک برجسته آن
- هستی گرایی آن
نقاط ضعف:
- سرعت صحنه آخر
نتیجه:
“آنا کارنیا” در این فیلم به عنوان زنی که در آتش جامعهای خشن و در حال تغییر گرفتار شده، نقش آفرینی خیلی خوبی از خود نشان داده و صحنه را از آن خود میکند.
3. تحقیر – Contempt (Le Mepris) – 1959
کارگردانان موج نوی فرانسه، از جنبشهایی که قبل از آن به وجود آمده بودند الهام گرفتند، جنبشهایی مانند: اکسپرسیونیسم آلمان، نئورئالیسم ایتالیا، و عصر طلایی هالیوود.
“تحقیر” بهترین ویژگیهای این سه جنبش را با هم ترکیب میکند، و “فریتز لانگ” یکی از افراد موفق جنبش اکسپرسیونیسم آلمان را اضافه کرده، و محصول خود را در با استفاده از یک نمونه اولیه از هالیوود در استودیو سینسیتای ایتالیا به انتشار میرساند.
اجرای بازیگران: 95%
داستان: 90%
کارگردانی: 95%
سبک: 95%
امتیاز کلی: 94%
نقاط قوت:
- دنیای سینما
- نقش آفرینی عالی بازیگران
- جلوههای بصری بسیار خوب آن
نقاط ضعف:
- پیام گیج کننده آن
نتیجه:
“تحقیر” یکی از شخصیترین کارهای ژان لوک گدار بوده، و سمبل صحنههای بیش از اندازه و جنسی سینماست.
همچنین بخوانید: نگاهی به ۲۰ شاهکار برتر سینمای فرانسه (بهترین فیلم های سینمای فرانسه)
2. از نفس افتاده – Breathless (A bout de souffle) – 1960
“از نفس افتاده” بهترین فیلم تعریف کننده موج نوی فرانسه میباشد، اما چرا؟ خب همه چیز از مرکز آن و جایی که از آن الهام گرفته شروع میشود.
“از نفس افتاده” در تشبیهیترین حالت خود، درباره شیفتگی به هالیوود در دهه 40 و 50 میباشد. جالب است، بسیاری از کارگردانان این دوره، مانند “آلفرد هیچکاک” و “اورسن ولز” تا دهه 70 در آمریکا به اندازه کافی دیده نشدند، آن هم با فیلمهای مدرسهای که، موج نوی هالیوود را رقم زدند.
اجرای بازیگران: 95%
داستان: 90%
کارگردانی: 95%
سبک: 100%
امتیاز کلی: 95%
نقاط قوت:
- پیشگام بودن آن
- موثق بودن آن
- پر معنا بودن آن
نقاط ضعف:
- داستان چند جزیی آن
نتیجه:
“از نفس افتاده” فیلمی است که مسئول رواج تکنیک جامپ کات، برداشتهای طولانی و تولیدات کم ارزش فرانسه میباشد.
1. چهارصد ضربه – The 400 Blows (Les Quatre Cents Coups) – 1959
درباره “چهارصد ضربه” چی بگوییم که تا به الان گفته نشده باشد؟ این فیلم همزمان فوق العاده، زیبا، ناراحت کننده، نا امید کننده، امیدوار کننده و رهایی افکن میباشد. “چهارصد ضربه” چشم انداز سینمای فرانسه و محبوبیت آن را تغییر داد.
در آخر داستان “فرانسوا تروفو” درباره پسری سرکش است که با جامعهای در حال تغییر در کشمکش است، و این داستان تا به امروز به اندازه قبل مرتبط میباشد. میتوان گفت، “چهارصد ضربه” یکی از بهترین فیلمهای فرانسوی زبان تاریخ میباشد.
اجرای بازیگران: 95%
داستان: 90%
کارگردانی: 95%
سبک: 100%
امتیاز کلی: 95%
نقاط قوت:
- تأثیر بسیار آن
- کارگردانی پیشرو و نو
- سرکشانه بودن آن
نقاط ضعف:
ضعفی ندارد.
نتیجه:
“چهارصد ضربه” اولین فیلم در بین چهار فیلمی است که شخصیت خیالی “آنتونی دنیل” را دنبال میکنند، یک بازسازی بیوگرافی که توسط خود تروفو ساخته شده است.
امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. منتظر شنیدن نظراتتان هستیم!
دیدگاهها (1)
تیر 13, 1402
واقعا موج نو فرانسه یکی از بهترین دوران سینماست. بازیگر مورد علاقم تو موج نو فرانسه، آنا کارینا هست. واقعا بازیگر فوق العاده ای بود. و البته کارگردان مورد علاقم تو موج نو، فرانسوا تروفو هست. فیلم مورد علاقمم ۴۰۰ ضربه هستش.
پاسخ