زمانی که فرزندان دروغ می‌گویند چه کنیم
زمانی که مشغول کار هستید یک صدای بلند از هال به گوش می‌رسد باعجله به آنجا می‌روید و گلدان موردعلاقه خود را می‌بینید که وسط هال خردشده است. از فرزند 6 ساله خود که در آنجا مشغول بازی بود می‌پرسید “تو آن گلدان را شکستی” بااینکه پاسخ را می‌دانید. اما او می‌گوید خیر. بااینکه یک کودک 6 ساله هنوز وارد مرحله دروغ پاتولوژی نشده اما دروغ گفتن را آغاز کرده است.
بر اساس کتاب پو برونسون و اشلی مریمن (Po Bronson and Ashley Merryman) به نام “شوک طبیعت: یافته‌های جدیدی درباره کودکان” (Nuture Shock: New Thinking about Children)، 98% کودکان قبول دارند که دروغ گفتن کار اشتباهی است اما 98% از آنها به والدین خود دروغ می‌گویند. بنابراین باید اطلاعات خود را افزایش دهید.
چرا کودکان دروغ می‌گویند
کودکان شاهد دروغ‌گویی والدین خود هستند
فقط کودکان نیستند که دروغ می‌گویند، والدین تمام مدت به کودک خود دروغ می‌گویند: بابانوئل در روز کریسمس هدیه می‌آورد، اگر غذا نخوری بزرگ نمی‌شوی و دروغ‌های دیگر. کودکان این دروغ‌ها را درک می‌کنند و متوجه می‌شوند. زمانی که والدین دروغ می‌گویند کودک نیز همان کار را تکرار می‌کند زیرا برای او دروغ به‌عنوان یک رفتار قابل‌پذیرش تلقی شده است.
کودکان برای رسیدن به انتظارات خود دروغ می‌گویند
کودکتان شما را دوست دارد و می‌خواهد او را دوست داشته باشید. اگر نمره پایینی دریافت کنند ممکن است آن را دور بیندازند و یا به شما دروغ بگویند تا ناراحت نشوید. درنتیجه وقتی از او سؤال کنید می‌گوید امتحانش را خوب داده تا شما ناراحت یا ناامید نشوید.
تنبیه به دلیل دروغ‌گویی باعث می‌شود دروغ‌های بیشتری بگویند
هیچ‌کس نمی‌خواهد تنبیه شود. بنابراین اگر به خاطر حرکتی مانند گم کردن چیزی آنها را تنبیه کنید و اجازه ندهید یک هفته تلویزیون تماشا کنند و یا بازی کنند، باعث می‌شود که برای فرار از تنبیه دروغ بگویند.
کودکان برای مراقبت از کسی دروغ می‌گویند
زمانی که یک کودک کوچک‌تر کار بدی انجام دهد و یا دیگران را اذیت کند، کودک بزرگ‌تر برای کمک به او و تنبیه نشدن وی دروغ می‌گوید. بنابراین زمانی که به خاطر کمک به دوستشان دروغ می‌گویند آن را حرکت اشتباهی نمی‌دانند.
افرادی که کمتر دروغ می‌گویند کمتر دچار استرس می‌شوند
زندگی به‌خودی‌خود مشکل است. یافته‌ها نشان می‌دهد افرادی که کمتر دروغ می‌گویند، حتی دروغ مصلحتی، ازنظر فیزیکی و روحی سالم‌تر هستند. آنها کمتر بیمار شده و استرس کمتری متحمل می‌شوند. اما اگر کودکان از کودکی دروغ بگویند در بزرگ‌سالی به یک فرد دروغ‌گو و متقلب تبدیل می‌شوند.
چگونه می‌توان مانع از دروغ گفتن کودک شد
با از بین بردن عادت کودک به دروغ باعث می‌شوید فرزند شما آینده بهتر و روشن‌تری داشته باشد.
در حضور فرزند خود دروغ نگویید
برای تربیت کودک خود سعی کنید الگوی خوبی باشید. از دروغ گفتن دست بردارید. دروغ‌های مصلحتی را فراموش کنید. تلاش کنید که “صداقت بهترین سیاست است” به شعار خانوادگی‌تان تبدیل شود.
به آنها نشان دهید که چرا دروغ گفتن اشتباه است
کودکان ممکن است ندانند که چرا دروغ گفتن اشتباه است. ممکن است در خانه یا مدرسه با دروغ مواجه شوند. حتی در رسانه هم با آگهی‌های دروغ درباره بهتر شدن زندگی و دروغ‌هایی از این قبیل مواجه می‌شوند. بنابراین درباره آنها صحبت کرده و به آنها نشان دهید چرا گفتن دروغ اشتباه است.
در خانه فضای راحتی ایجاد کنید
ایجاد یک فضای راحت در خانه باعث می‌شود میان اعضای خانواده اطمینان و اعتماد به وجود بیاید. زمانی که فرزندتان به شما اعتماد کند دیگر دروغ نمی‌گوید. درباره مسائل مختلف با کودک خود صحبت کنید تا بداند که می‌تواند با خیال راحت درباره مسائل مختلف با شما صحبت کند. اگر نمی‌توانید درباره مسائلی همچون رابطه جنسی با کودک خود صحبت کنید از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید دراین‌باره با او صحبت کند. گاهی اوقات بهتر است برخی مسائل با اشخاصی غیر از والدین مطرح شود.
به خاطر گفتن دروغ آنها را تنبیه نکنید
باید بدانید که دروغ مشکل نیست. باید دلیل دروغ گفتن کودک خود را بیابید. آیا دلیلش محافظت از شخصی بود، از شما می‌ترسید و یا دلیل دیگری داشت؟ اگر فقط بر دروغ گفتن او تأکید کنید باعث می‌شود به اشتباه خود پی نبرد و تصور کند گیرکردن در یک مخمصه چقدر مشکل است. باید به آنها بیاموزید که صداقت بهترین کار است. زمانی که در مورد موضوعی دروغ نمی‌گویند به خاطر صداقتشان آنها را تشویق کنید، حتی اگر مجبور باشند عواقب اشتباه خود را بپذیرند.
واکنش خود را کنترل کنید
زمانی که متوجه دروغ و پنهان‌کاری فرزند خود شده و مثلاً در کیفشان الکل پیدا می‌کنید، کنترل خود را از دست ندهید. آرامش خود را حفظ کنید و عصبانی نشوید. اگر موضوع جدی است و ممکن است واکنش بدی نشان دهید از خانه خارج شوید تا کمی آرام شوید، سپس بازگردید. در آرامش از آنها بخواهید واقعیت را بگویند بدون اینکه آن لحظه او را تنبیه کنید. عصبانی شدن فقط باعث جنجال می‌شود اما اگر در آرامش صحبت کنید بیشتر به هم نزدیک شده و رابطه بهتری خواهید داشت.
آنها را به گفتن دروغ مجبور نکنید
پیش از پرسیدن یک سؤال خوب فکر کنید. پرسیدن اینکه آیا زباله را بیرون گذاشته یا خیر، ناخودآگاه او را به گفتن دروغ مجبور می‌کند. بنابراین از پرسیدن سؤال‌های بله و خیر خودداری نموده و به‌جای آن بگویید “چقدر خوب می‌شود اگر زباله‌ها را به بیرون از منزل ببریم.”
به آنها بفهمانید که انسان جایزالخطا است
هیچ‌کس دوست ندارد اشتباه کند اما اشتباه رخ می‌دهد. هیچ انسانی کامل نیست. به فرزند خود نشان دهید که نمره پایین به معنای پایان دنیا نیست، بلکه می‌تواند تلاش کند و دفعه دیگر نمره بهتری کسب کند. به دختر خود نشان دهید که شکست گلدان یک اتفاق است و گاهی رخ می‌دهد. به فرزندان خود نشان دهید که دلیلی برای دروغ گفتن وجود ندارد.
از مشکل ذهنی دروغ پاتولوژی آگاه باشید
دروغ پاتولوژی یک مشکل ذهنی است که براثر یک اتفاق در دوران کودکی و یا پرورش در خانواده‌های مشکل‌دار، ایجاد می‌شود. برخی کودکان به‌طور ناخودآگاه دروغ می‌گویند و برخی دیگر نیز درباره خود و خانواده‌شان دروغ‌های عجیب سرهم می‌کنند.
این مشکل اگر کنترل نشود به یک عادت تبدیل خواهد شد و برای پرورش شخصیت کودک مضر است. اگر حس می‌کنید فرزند شما با این مشکل مواجه است بهتر است با یک پزشک، مشاور و یا درمانگر صحبت کنید.
پس دفعه دیگر که فرزندتان دروغ گفت، با یک سؤال مفید مانع از دروغ گفتن او شوید “آیا درباره آن مطمئن هستی”، آرامش خود را حفظ کنید و سعی کنید با او صحبت کنید تا به شما اعتماد کند و از آن بعد درباره همه‌چیز با شما صحبت کند.
دیدگاه‌ها