حقایق جالب درباره حکیم عمر خیام دانشمند بزرگ ایرانی
عمر خیام یک ریاضی دان، ستاره شناس و شاعر ایرانی بود که در شمال شرق ایران، در نیشابور به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در دربار آل افراسیاب و سلجوقیه که با نخستین جنگ صلیبی هم دوره بودند، گذراند. با پروشات همراه باشید تا با 30 حقیقت جالب و خواندنی درباره عمر خیام آشنا شوید.
1. او به عنوان یک ریاضی دان به دلیل مطالعه و حل معادلات جبر شهرت دارد که توانست با کمک مقاطع مخروطی راه حلهای هندسی ارائه دهد.
2. خیام در درک اصل اقلیدس هم مطالعات بسیاری انجام داد.
3. او به عنوان یک ستاره شناس، گاه شمار جلالی را طراحی کرد. یک گاه شمار خورشیدی با چرخههای دقیق 33 ساله.
4. رباعیات خیام نیز بسیار مشهور است و از آنجاییکه توسط ادوارد فیتزجرالد مترجم انگلیسی ترجمه شده است در ادبیات انگلیسی هم شهرت دارد.
5. خیام در سال 1070 میلادی درباره جبر رساله مهمی نوشت که “رسالة فی البراهین علی مسائل الجبر و المقابله” نام دارد.
6. او تحت نظر یک حکیم عربی، شیخ محمد منصوری که مزار او در افغانستان امروزی است، آموزش دید.
7. خیام همچنین دانش آموز امام موفق نیشابوری است.
8. خیام یکی از بزرگترین اساتید جبر و هندسه و ستاره شناسی در تمام ادوار است.
9. او در زمان حیات به یکی از معروفترین ریاضی دانان تبدیل شد و آثار او به پیشرفت هندسه نااقلیدسی کمک کرد.
10. اثر او به نام “رسالة فی البراهین علی مسائل الجبر و المقابله”، برای حل معادلات جبر روشهایی را ارائه داده و شامل آرایه مثلثی از ضرایب دوجملهای است که مثلث خیام نام داشته و امروزه نیز کاربرد دارد.
11. آثار او بود که علوم ریاضیات دنیای اسلام را به اروپا معرفی کرد.
12. اثر او به نام ” رسالة فی شرح مااشکل من مصادرات کتاب اقلیدس” اولین اقدام برای فرمول بندی هندسه نااقلیدسی درنظر گرفته میشود.
13. نظریههای خیام در سال 1650 توسط جوردانو ویتلی توسعه یافت.
14. خیام مانند اغلب ریاضی دان های پارسی آن دوران یک ستاره شناس هم بود.
15. در سال 1079 از خیام خواسته شد تا به انجمن سلطان ملک شاه یکم سلجوقی برای تغییر گاه شمار، بپیوندد.
16. در گاه شمار پارسی او در هر 33 سال یک سال کبیسه وجود دارد.
17. گاه شمار جلالی خیام دارای 365.2424 روز در یک سال است. گاه شمار امروزی ایران براساس این گاه شمار ایجاد شده است.
18. عمده شهرت او در غرب مدیون رباعیاتش است.
19. در سال 1970 یکی از حفرههای ماه به نام او نام گذاری شد.
20. گفته میشود که او در طی روز جبر و هندسه درس میداد و شب هنگام ستاره شناسی را مطالعه میکرد.
21. گفته میشود که او حداقل 1000 رباعی نوشته است.
22. رساله خیام را اولین اثر درباره معادلات و قیاسها میدانند.
23. از آنجاییکه خیام به معنای خیمه بافی است، بنابراین گفته میشود که احتمالاً خانواده او خیمه باف بودند.
24. خیام خود را دانش آموز مکتب ابن سینا میداند. طبق گفته بیهقی، او پیش از مرگ در حال مطالعه متافیزیک کتاب شفای ابن سینا بود.
25. گفته میشود که شش رساله فلسفی نیز توسط خیام نوشته شده است. یکی از آنها که “رساله در تحقیق معنی وجود” نام دارد به زبان فارسی نوشته شده و با وجودگرایی و ارتباط آن با جهان میپردازد.
26. بسیاری از زندگی نامه نویسان خیام را حجت الحق لقب داده و او را یک ریاضی دان و دانشمند میدانند.
27. اولین کسی که از خیام به عنوان یک شاعر نام برد، یک تاریخ دان جوان هم عصر خیام به نام عمادالدین اصفهانی بود که خیام را یک شاعر و دانشمند نامید.
28. علاوه بر رباعیات پارسی، 25 شعر عربی هم به او نسبت داده میشود که توسط تاریخ نگارانی چون اصفهانی، شهرزوری و حمدالله مستوفی تاییده شدهاند.
29. ادعای اعتقاد خیام به نظریه خورشیدمرکزی از ترجمه نادرست رباعیات او توسط ادوارد فیتزجرالد سرچشمه گرفته شده که در چند خط یک تصویر خورشید مرکزی را توصیف میکند: “سنگی که ستارهها را به پرواز درمی آورد”.
30. تا جاییکه می دانیم و شواهد نشان میدهد خیام اولین نفری است که تمام معادلات جبر را با هندسه حل میکرد. رساله جبر او نشان دهنده تلاشهای او در معادلات جبر است.
پیشنهاد مطالعه:
حقایق جالب درباره زندگی ابوعلی سینا
دیدگاهها (1)
اردیبهشت 4, 1398
سلام
شماره ی ۲۴ نوشتین بیهقی شاید منظورتون نظامی عروضی بوده چون فکر کنم ابوالفضل بیهقی قبل از خیام زندگی میکرده
پاسخ